ΑΝΝΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΝΑΤο 2025 κλείνει το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα, και σηματοδοτεί μια εποχή που θα μπορούσε χωρίς υπερβολή να παραλληλιστεί με την Προμηθεική αλλαγή .Τότε η φωτιά, τώρα η Τεχνητή Νοημοσύνη.
Παράλληλα η κλιματική κρίση δείχνει τα δόντια της πολύ πριν τις προβλέψεις των επιστημόνων. Αυτή η 25ετία χαρακτηρίζεται από πολυκρίσεις και ο πλανήτης βρίσκεται εν αναμονή μεγάλων γεωπολιτικών αλλαγών.
Η ορκωμοσία του Τράμπ επισφραγίζει τη νίκη ενός κινήματος που ο ίδιος δημιούργησε το MAGA που θέτει τις προτεραιότητες των ΗΠΑ αυστηρά στο εσωτερικό τους. Επιλογή εσωστρέφειας που αποσύρει τις ΗΠΑ από τον ρόλο της χώρας με την μεγαλύτερη επιρροή στον πλανήτη.
Η νίκη του Τράμπ και οι αναμενόμενες επιπτώσεις δημιουργούν μία διλημματική κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ΕΕ πρέπει να επιλέξει πως και πότε θα συγκροτηθεί σε ενιαία πολιτική ένωση ή αλλιώς κατά την άποψη μου, θα υπεισέλθει σε περίοδο χαλαρότητας, ακινησίας και ουσιαστικής αν όχι τυπικής διάλυσης.
Ο νέος πολυπολικός κόσμος με ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Βραζιλία και τις νέες συσπειρώσεις κρατών του παγκόσμιου Νότου, δημιουργούν ανάγκες για νέες συμμαχίες , νέου τύπου επενδύσεις, μείζονες οικονομικές αποφάσεις και συμφωνίες που αφορούν το εμπόριο, τους δασμούς, νέες πολιτικές για την καινοτομία και την τεχνολογία.
Σ΄αυτόν το νέο κόσμο η δυτική δημοκρατία τίθεται σε αμφισβήτηση , τα αυταρχικά καθεστώτα πληθαίνουν και ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός φαίνεται να δημιουργεί ένα ημικύκλιο γύρω από την Ευρώπη.
Το 2025 λοιπόν φαίνεται να είναι απρόβλεπτο, αβέβαιο και ανασφαλές.
Η Ελλάδα ως μέλος της ΕΕ θα έχει το μέρος της ευθύνης που της αναλογεί και αντίστοιχα των επιπτώσεων από τις συλλογικές αποφάσεις.
Στο πως θα πρέπει να κινηθεί η ΕΕ ώστε να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της ασφάλειας, της αμυντικής, ενεργειακής αλλά και επάρκειας τροφίμων σε δύο σημαντικές εκθέσεις των Λέτα και Ντράγκι.
Ο κύριος όμως οδηγός της επομένης μέρας για την ΕΕ αλλά και την Ελλάδα είναι η Έκθεση Ντράγκι η οποία λαμβάνοντας υπόψη τη νέα πολυπλοκότητα καταγράφει κινδύνους, απειλές και προτείνει πολιτικές.
Ας δούμε όμως ορισμένα σημεία ευρωπαϊκού και εθνικού ενδιαφέροντος για τα οποία θα πρέπει να λαμβάνονται αποφάσεις από το 2025.
Η χώρα μας χρειάζεται 20 δισ. ευρώ επί πλέον επενδύσεων ετησίως για να φτάσει στον μέσο όρο της ΕΕ ως ποσοστό επενδύσεων προς ΑΕΠ. Τα 800 δισ. ευρώ επί πλέον ετήσιων επενδύσεων που προτείνει ο Ντράγκι για το σύνολο της ΕΕ θα μας βοηθούσαν να προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
-Μεγάλο μέρος αυτών των πρόσθετων επενδύσεων προτείνεται να χρηματοδοτηθεί μέσω ενός νέου κοινού δανεισμού, με άλλα λόγια μέσω ενός «νέου Ταμείου Ανάκαμψης», αναγκαίο για ΕΕ και Ελλάδα.
-Προμετωπίδα και γενεσιουργός αιτία της Έκθεσης Ντράγκι είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, όταν η χώρα μας, σύμφωνα με το ελβετικό ινστιτούτο IMD, βρίσκεται ως προς την ανταγωνιστικότητα στην 47η θέση μεταξύ 67 χωρών.
– Στη χώρα μας ο καταναλωτής πληρώνει πολύ ακριβά την ηλεκτρική ενέργεια και σημαντικό μέρος της Έκθεσης Ντράγκι καταλαμβάνουν συγκεκριμένες προτάσεις απεξάρτησης από τον άνθρακα και υποκατάστασης εισαγόμενων ενεργειακών πόρων από πράσινη ενέργεια μειωμένου κόστους.
– Η Έκθεση επίσης προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για κάλυψη των κενών στην εκπαίδευση και κατάρτιση στην ΕΕ, ως προϋπόθεση για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας μέτρα που αν είναι απλώς αναγκαία στην ΕΕ είναι εντελώς απαραίτητα σε χώρες όπως η δική μας.
Η υστέρηση της ΕΕ, έναντι των ΗΠΑ, αλλά και έναντι άλλων χωρών, στην Έρευνα και Καινοτομία, είναι η βασική αιτία της αυξανόμενης διαφοράς από αυτές τις χώρες ως προς τους ρυθμούς ανάπτυξης. Γι΄αυτό και προχωρά σε τολμηρές προτάσεις για την ενοποίηση της έρευνας.
Έρευνα , καινοτομία , δεξιότητες , αμυντική βιομηχανία, εξαγωγές, ανταγωνιστικότητα και ισχυρό κοινωνικό κράτος αφορούν το κέντρο και την περιφέρεια της ΕΕ.
Είναι οι ηγεσίες των κρατών μελών και η Επιτροπή έτοιμες να ακολουθήσουν ένα σχέδιο τολμηρό αλλά αναγκαίο για να διατηρηθεί η Ευρώπη ως ισχυρή δύναμη δημοκρατίας και ανάπτυξης;;
Μπορεί να αντιτάξει η Ευρώπη το πρόταγμα : πρώτα η Ευρώπη των Λαών (Europe´s people First); Δηλαδή να κάνει σαφές στους ευρωπαίους πολίτες ότι οι επιλογές της, οι νέες μεταρρυθμίσεις, οι επενδύσεις θα αφορούν την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, την ζωή τους και μια θετική προοπτική;
Μπορεί το να γίνει ένα σύνθημα που να αντανακλά την ανάγκη για μια Ευρώπη ενωμένη στις παραδοσιακές αξίες της δημοκρατίας , της συμπεριληπτικοτητας, του Κοινωνικού Κράτους και της πρωτοπορίας;
Ένα τέτοιο σύνθημα θα κινητοποιήσει τους λαούς της Ευρώπης όχι απέναντι στις άλλες χώρες και στους άλλους λαούς αλλά στην επανάκαμψη μιας Ευρώπης που για δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο συμβόλιζε για όλους τους λαούς του κόσμου δημοκρατία και ευημερία για όλους
Καμία χώρα της ΕΕ δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνη της τις μεγάλες προκλήσεις των επόμενων χρόνων.
Ο ρόλος όμως της κάθε μιας και όσο μας αφορά της χώρας μας είναι να παλέψουν για μια Ευρώπη ενιαία και στρατηγικά αυτοδύναμη. Έτσι θα αντιμετωπίσουμε τις απειλές και θα αδράξουμε τις ευκαιρίες.
