Σημεία συνέντευξης στο ραδιόφωνο του Flash

Σημεία συνέντευξης της Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Άννας Διαμαντοπούλου, στο ραδιόφωνο του Flash και το δημοσιογράφο Θανάση Λάλα

Για τους βανδαλισμούς σε σχολεία που τελούν υπό κατάληψη:

Το θέμα που προέκυψε σε σχολείο της Κομοτηνής είναι η αφορμή όχι η αιτία, και δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε τέτοια γεγονότα. Είναι όμως η πρώτη φορά που έχουν τέτοια έκταση. Η αρχική εκτίμηση για τις ζημιές ανέρχεται στις 100.000 ευρώ.

Βλέπει κάποιος αυτή την εικόνα ενός κατεστραμμένου σχολείου -κομπιούτερ πεταμένα, έπιπλα σπασμένα, τοίχοι γραμμένοι παντού- και για όλα αυτά να μην υπάρχει απόδοση ευθυνών. Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια μικρή πόλη όπου άμεσα ειδοποιούνται η Αστυνομία και όλες οι Αρχές, η Διευθύντρια είναι εκεί, αλλά δεν συλλαμβάνεται κανείς και δεν υπάρχει καμία απόδοση ευθυνών. Αυτό είναι ένα μείζον θέμα.

Φέτος είναι μια ιδιαίτερη χρονιά με πολλά σχολεία να έχουν ζητήματα και θα περίμενε κανείς για αυτό να υπάρχει ένα κύμα καταλήψεων. Δεν είναι όμως έτσι. Είναι ο τρίτος Οκτώβριος που βρίσκομαι σε αυτό το Υπουργείο. Κάθε χρόνο από αρχές Οκτωβρίου έχουμε ένα κύμα καταλήψεων: παιδιά 13, 14, 16 ετών που αποφασίζουν να κλείσει η πόρτα του σχολείου και σταματάει η εκπαιδευτική διαδικασία. Υπάρχουν συγκεκριμένες κινήσεις και συγκεκριμένα σχολεία που κάνουν καταλήψεις. Πέρυσι στέλνονταν ακόμα και sms που παρακινούσαν για καταλήψεις.

Κανείς δεν μπορεί να αποφασίζει μόνος του για την κατάληψη του σχολείου και δεν μπορεί η κατάληψη να είναι μία πράξη που δεν έχει επιπτώσεις. Για αυτό στην αρχή της χρονιάς είχαμε στείλει σε όλα τα σχολεία μία εγκύκλιο όπου ενημερώναμε ότι τα σχολικά συμβούλια και οι σχολικές επιτροπές – στα οποία συμμετέχουν γονείς, εκπαιδευτικοί και εκπρόσωπος των μαθητών- οφείλουν να συνεδριάσουν και όταν υπάρχουν προβλήματα στο σχολείο να αποφασίσουν πώς θα τα διεκδικήσουν ή πως θα τα επιλύσουν. Αυτά είναι τα όργανα του σχολείου που μπορούν να πάρουν αποφάσεις. Αυτό είναι η στοιχειώδης λειτουργία ενός δημοκρατικού σχολείου, το οποίο διδάσκει ήθος και συμπεριφορά στους μαθητές που είναι αυριανοί πολίτες.

Οι Διευθυντές των σχολείων έχουν ευθύνη απέναντι στη δημόσια περιουσία και οφείλουν να λειτουργούν σύννομα. Οι Διευθυντές οφείλουν αμέσως να ειδοποιούν τις αρχές γιατί οι καταλήψεις ενέχουν κινδύνους.

Για την αναπλήρωση των χαμένων διδακτικών ωρών:

Σήμερα στείλαμε εγκύκλιο -υπενθύμιση παλαιότερης εγκυκλίου- σε όλα τα σχολεία για την αναπλήρωση μαθημάτων γιατί δεν νοείται να χάνεται ούτε μία ώρα μαθήματος. Όταν υπάρχει κατάληψη θα υπάρχει και αναπλήρωση μέσα στο Σαββατοκύριακο. Αν δεν φτάνει το Σαββατοκύριακο θα γίνει μάθημα και τα Χριστούγεννα και όπου δεν υπάρχει αναπλήρωση θα υπάρξει διεύρυνση του διδακτικού έτους ακόμα και αναβολή των εισαγωγικών εξετάσεων. Επίσης θα υπάρχει πλέον αστική ευθύνη όταν υπάρχουν φθορές στα σχολεία. Δεν μπορεί κανείς να θεωρεί ότι έτσι απλά μπορεί μπαίνει λουκέτο στο σχολείο ή να το καταστρέφει και να μην κινείται καμία διαδικασία.

Όταν ένα σχολείο είναι σε κατάληψη, οι εκπαιδευτικοί δεν δουλεύουν, πληρώνονται όμως κανονικά και οι μαθητές δεν πηγαίνουν στα μαθήματά τους, χωρίς να θεωρείται όμως ότι αυτό είναι κάτι φοβερό. Κανείς σε αυτήν τη χώρα δεν θεωρεί σημαντικό να χάνει ένα παιδί τα μαθήματά του, να μην πηγαίνει στην τάξη και να μην συμμετέχει στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό για δεκαετίες ήταν αποδεκτό από τον εκπαιδευτικό κόσμο δημιουργώντας έτσι συνειδήσεις σε κάποιους εκπαιδευτικούς. Φυσικά υπάρχουν και εκπαιδευτικοί οι οποίοι λήγουν τις καταλήψεις σε μία μέρα γιατί αναγνωρίζουν τη σημασία του μαθήματος. Υπάρχουν Διευθυντές που δεν επιτρέπουν να γίνουν καταλήψεις στα σχολεία τους, «μπαίνουν μπροστά» και ανοίγουν τα σχολεία.

Το σχολείο έχει και πειθαρχικές ποινές. Πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτού του είδους οι ποινές δεν είναι αυταρχισμός, είναι η λειτουργία μιας κοινωνίας. Υπάρχουν κανόνες, υπάρχουν Νόμοι που πρέπει να εφαρμοστούν. Καταλαβαίνω ότι υπάρχουν προβλήματα στα σχολεία,- πολλά προβλήματα για τα οποία είναι υπεύθυνο το Υπουργείο και η πολύ δύσκολη κατάσταση που ζούμε σήμερα- θα πρέπει όμως εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές και το Υπουργείο να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να πάνε καλύτερα τα πράγματα.

Για τις καταλήψεις σε δημόσιους χώρους:

Η κατάληψη δημόσιων χώρων δεν αποτελεί δικαίωμα κανενός. Δικαίωμα είναι η απεργία και οι συνδικαλιστικοί αγώνες. Η κατάληψη ενός δημόσιου χώρου είναι μια ακραία μορφή συνδικαλιστικής έκφρασης. Πλέον όμως γίνεται απόλυτη κατάχρηση, όπως για παράδειγμα γίνεται από την ΑΔΕΔΥ σήμερα που καταλαμβάνει Υπουργεία.

Αυτή την αντίληψη την βλέπουμε εμπεδωμένη και στα σχολεία και στα Πανεπιστήμια. Μπορεί ο καθένας ανά πάσα στιγμή να πει «ας κάνουμε μία κατάληψη» και επειδή αυτό γίνεται επί δεκαετίες δυστυχώς, φτάσαμε να αναπαράγεται αυτή η κουλτούρα της έλλειψης σεβασμού του δημόσιου χώρου. Το ίδιο συμβαίνει και στα σχολεία όπου και εκεί δημιουργείται η αίσθηση ότι αφού είναι δημόσιοι χώροι μπορούμε να τα καταστρέψουμε ανά πάσα στιγμή.

Για το κίνημα κατά των καταλήψεων μέσω του διαδικτύου :

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό ότι έχουμε για πρώτη φορά καταγεγραμμένη μία τόσο έντονη αντίδραση που βασίζεται στη λογική «ανοιχτά σχολεία και Πανεπιστήμια – ανοιχτά μυαλά». Όμως γιατί συνεχίζουν τα φαινόμενα των καταλήψεων; Δυστυχώς, στο χώρο της Παιδείας έχουμε φαινόμενα σωματικής βίας και απειλών. Υπάρχουν καταγγελίες για επιθέσεις σε γονείς που πάνε να ανοίξουν τα σχολεία.

Για τον κίνδυνο να χαθεί το εξάμηνο στα ΑΕΙ:

Ο Νόμος λέει ότι για να αρχίσει η εξεταστική περίοδος πρέπει πρώτα να γίνουν τα μαθήματα. Υπάρχει Σύγκλητος τουλάχιστον ενός Πανεπιστημίου που αποφάσισε να γίνει εξεταστική και μαθήματα μαζί. Αυτό είναι παράνομο. Σκεφτείτε μία Σύγκλητο που παίρνει απόφαση και αναβάλλει τις εξετάσεις για να μπορούν οι φοιτητές να κάνουν καταλήψεις και μετά βάζει τις εξετάσεις μαζί με τα μαθήματα. Δηλαδή τα παιδιά να δίνουν εξετάσεις και την ίδια στιγμή να πρέπει να συμμετέχουν στο μάθημα. Αυτό δείχνει ότι κάποιοι δεν αντιλαμβάνονται την ευθύνη απέναντι στους φοιτητές τους και απέναντι στην εκπαιδευτική διαδικασία. Θα πρέπει πλέον και οι Σύγκλητοι και οι Πρυτάνεις να απολογηθούν απέναντι στην κοινωνία. Πρέπει να υπάρξει λογοδοσία πώς αντιλαμβάνεται κανείς την εκπαιδευτική διαδικασία.

Για τους ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς στα ΑΕΙ:

Υπάρχουν καθηγητές οι οποίοι κάνουν βοηθητικά μαθήματα και διδάσκουν στα κενά που υπάρχουν στα Πανεπιστήμια. Είναι μία μορφή ωρομισθίων για τους οποίους υπάρχει από το Υπουργείο Οικονομικών έγκριση για έναν συγκεκριμένο αριθμό πιστώσεων. Αυτό που θέλουμε είναι να υπάρχει η δυνατότητα για κάθε Πανεπιστήμιο να χρησιμοποιεί αυτή την πίστωση όπως θέλει και να έχουμε τη δυνατότητα ως Υπουργείο να κάνουμε μία διαχείριση των συγκεκριμένων πιστώσεων ώστε να μπορούν τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να αντιμετωπίσουν τα τυχόν προβλήματα προσωπικού που αντιμετωπίζουν. Δεν πρόκειται ούτε για επαναδιαπραγμάτευση, ούτε για άλλα κονδύλια. Θέλουμε μία εσωτερική αναδιάρθρωση των εγκεκριμένων πόρων, ώστε να μπορέσουμε να τους χρησιμοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Για την κατάργηση Οργανισμών και την εφεδρεία:

Καταλαβαίνω την αγωνία, το πρόβλημα που δημιουργείται. Αυτή την αγωνία την έχουμε όλοι μας σε πολύ μεγάλο βαθμό γιατί αφορά ζωές ανθρώπων. Πρόκειται για μια δύσκολη διαδικασία για αυτό εξετάστηκαν πολλά σενάρια, ώστε να ανταποκριθούμε σε μία δέσμευση με το λιγότερο δυνατό κόστος και τη διασφάλιση όσο το δυνατόν της λειτουργίας του δημοσίου.

Είναι πολύ δύσκολη απόφαση βάσει Συντάγματος και ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Σίγουρα υπήρξαν αστοχίες και στον τρόπο που έγινε η ενημέρωση και στην ταχύτητα με την οποία κινήθηκε το θέμα. Θέλω όμως να πω, για να είμαι ειλικρινής, ότι τόσο μεγάλα ζητήματα που πρέπει να λυθούν με τέτοια μεγάλη πίεση χρόνου, κάτω από τόσο μεγάλη κοινωνική πίεση και με ελάχιστη υποστήριξη διοίκησης και δομών, οδηγούν πολλές φορές σε λάθη.

Δεν λέω ότι οφείλουν να τα κατανοούν οι πολίτες, αλλά θέλω να πιστεύω ότι στο επόμενο διήμερο θα τελειώσουμε και θα δώσουμε μία απάντηση. Θα πρέπει να είναι πολύ καθαρές οι αποφάσεις αυτές και θα πρέπει να μην διαταράσσεται το σύνολο των ανθρώπων στο δημόσιο τομέα.