Σημεία συνέντευξης στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα Mega»

Σημεία συνέντευξης της Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Άννας Διαμαντοπούλου, στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα Mega» και στους δημοσιογράφους Δημήτρη Καμπουράκη και Γιώργο Οικονομέα

Για την εφαρμογή του Νόμου ΑΕΙ

«Στη Δημοκρατία δεν υπάρχει το δίλημμα εάν πρέπει ή όχι να εφαρμοστεί ένας νόμος».

«Από τα 80 άρθρα του νόμου τα 79 εφαρμόζονται. Ακόμη και για το άσυλο. Ενοχλεί το άρθρο για την εκλογή των Διοικήσεων, που πλέον δεν έχουν ρόλο παρατάξεις και κόμματα και μπαίνουν εξωτερικά μέλη στα Συμβούλιο».

Αυτό που συμβαίνει σήμερα στα Πανεπιστήμια είναι το ίδιο που συμβαίνει τα τελευταία 30 χρόνια. Η Πολιτεία ψηφίζει νόμους και τα Πανεπιστήμια εφαρμόζουν αυτό που νομίζουν ότι πρέπει να εφαρμοστεί. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ανομίας. Αυτό δεν έχει να κάνει με την ποιότητα ή τους καθηγητές. Υπάρχει μια πλειοψηφία εξαιρετικών καθηγητών στα Πανεπιστήμια, θετικά παραδείγματα, υπάρχουν όμως και παθογένειες και πολλά προβλήματα. Είναι άλλο η πανεπιστημιακή κοινότητα, άλλο οι Διοικήσεις, άλλο οι παρατάξεις, άλλο τα κόμματα μέσα στα Πανεπιστήμια.

Ο νόμος αλλάζει θεμελιωδώς τα δεδομένα. Έχει την ιδιαιτερότητα να προβλέπει τί θα συμβεί εάν δεν εφαρμοστεί. Δεν περίμενε κανείς ότι θα εφαρμοστεί από τη μια μέρα στην άλλη χωρίς προβλήματα.

Η ακαδημαϊκή χρονιά ξεκίνησε με καταλήψεις και όλοι έλεγαν ότι ο νόμος «απέτυχε» και δεν θα εφαρμοστεί. Τον Ιανουάριο πάλι έγινε προσπάθεια καταπάτησης του νόμου με το θέμα της εξεταστικής. Υπάρχουν μειοψηφικές, αλλά βίαιες, δυνάμεις στα Πανεπιστήμια, που δεν θέλουν να εφαρμοστεί.

Υπήρξε το κίνημα των φοιτητών για ανοιχτά Πανεπιστήμια, που με οργανωμένο τρόπο, μέσα και από το διαδίκτυο, μπήκε στις συνελεύσεις και άλλαξε τα δεδομένα κόντρα στις Συγκλήτους που έπαιρναν αποφάσεις να κλείσουν τα Πανεπιστήμια για να συμπαρασταθούν στις παρατάξεις. Οι φοιτητές οι ίδιοι ανέτρεψαν τα δεδομένα- η σιωπηλή και δημοκρατική πλειοψηφία των φοιτητών που θέλει να μάθει γράμματα.

Καθηγητές από όλη την Ελλάδα, ανεξαρτήτως εάν συμφωνούν ή διαφωνούν με το νόμο, έχουν μπει μπροστά για να αλλάξουν τα πράγματα στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ.

Επιτέλους η πλειοψηφία μιλά. Υπήρχε πανικός και φόβος στους πανεπιστημιακούς δασκάλους. Αυτό που συμβαίνει στα ελληνικά Πανεπιστήμια, να απειλούνται καθηγητές, δεν έχει καμία σχέση με τη Δημοκρατία.

Στη Δημοκρατία δεν υπάρχει το δίλημμα εάν πρέπει ή όχι να εφαρμοστεί ένας νόμος.

Ο νόμος ψηφίστηκε από τέσσερα κόμματα στη Βουλή. Η Δημοκρατική Αριστερά, παρότι δεν τον ψήφισε, εξέδωσε ανακοίνωση ότι ο νόμος πρέπει να εφαρμοστεί. Πέντε κόμματα λένε ότι πρέπει να εφαρμοστεί, όπως και η πλειοψηφία των καθηγητών.

Από τα 80 άρθρα του νόμου τα 79 εφαρμόζονται. Ακόμη και για το άσυλο. Ενοχλεί το άρθρο για την εκλογή των Διοικήσεων, που πλέον δεν έχουν ρόλο παρατάξεις και κόμματα και μπαίνουν εξωτερικά μέλη στα Συμβούλιο. Έξι ΑΕΙ έχουν ήδη εκλέξει τα Συμβούλια τους. Για αυτά που δεν θέλουν να προχωρήσουν τη διαδικασία ο νόμος προβλέπει επιπτώσεις. Οι εκλογές δεν αφορούν το εάν συμφωνούμε ή διαφωνούμε με το νόμο.

Σύμφωνα με το νόμο οι Πρυτανικές Αρχές έχουν όλη την ευθύνη για την εφαρμογή του και όλα τα εργαλεία. Δίνεται η δυνατότητα για αντιμετώπιση και εξωπανεπιστημιακών παρεμβάσεων και εσωτερικών εμποδίων. Για να εφαρμοστεί ο νόμος αρκεί να γίνει διαχείριση από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Δεν χρειάζεται Αστυνομία. Οι καθηγητές ποτέ δεν ζήτησαν από το Υπουργείο να παρέμβει γιατί υπάρχει το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων.

Έχουμε πει με τον Αναπληρωτή Υπουργό ότι εάν στην εφαρμογή του νόμου υπάρχουν προβλήματα θα τα διορθώσουμε. Υπάρχει δέσμευση από όλους ότι και να έρθει άλλη κυβέρνηση ο νόμος δεν θα αλλάξει. Και η ΝΔ το έχει κάνει σαφές.

Έχουμε ανάγκη το πραγματικά ανοιχτό και ελεύθερο ΑΕΙ με καθηγητές που νοιάζονται για τη γνώση και την έρευνα. Το Υπουργείο, μαζί με την πανεπιστημιακή κοινότητα, μπορούν να δώσουν αγώνα για να μην ζηλεύουμε τα Πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Για την κατάσταση στη χώρα όπως διαμορφώνεται μετά τη νέα δανειακή σύμβαση

Δεν αρκεί να κάνουμε μόνο όσα ορίζει η δανειακή σύμβαση. Πρέπει να υπάρξουν παράλληλα μεγάλες αλλαγές στην Ευρώπη.

Το επόμενο διάστημα, εφόσον ψηφιστεί η δανειακή σύμβαση, μπαίνουμε σε μία άλλη εποχή. Στο ερώτημα «εάν πραγματικά θα σωθούμε» η απάντηση δεν είναι αυτονόητη. Η αίσθηση είναι σαν να πέφτει κανείς σε ένα γκρεμό, να πιάνεται από ένα κλαδί γερά και να προσπαθεί να ανέβει.

Οι όροι της δανειακής σύμβασης είναι σκληροί και δύσκολα εφαρμόσιμοι. Όλοι βρεθήκαμε μπροστά στο δίλλημα να ψηφίσουμε «ναι» ή «όχι». Ήταν για όλους μία πολύ δύσκολη απόφαση, γιατί καμία απάντηση δεν ήταν αυτονόητη. Ακόμη και αν η Ελλάδα κάνει αυτά που πρέπει, μέσα στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης, δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι θα σωθεί. Δεν αρκεί να κάνουμε μόνο όσα ορίζει η δανειακή σύμβαση. Πρέπει να υπάρξουν παράλληλα μεγάλες αλλαγές στην Ευρώπη. Οι αλλαγές αυτές ήδη άρχισαν. Η Γερμανία περνάει πια από τη φάση οργάνωσης της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην αντιμετώπιση του αναπτυξιακού προβλήματος της Ευρώπης. Πιστεύω ότι μέχρι το τέλος του 2012 θα έχουν αλλάξει πολλά στην Ευρώπη. Όταν γίνουν όλα αυτά η Ελλάδα πρέπει να είναι παρούσα, μέσα στο ευρώ, να έχει κάνει ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να είναι σε μία Ευρώπη που αλλάζει.

Σχετικά με την επιστροφή των διαγραφέντων βουλευτών στα κόμματα

Δεν θεωρώ ότι ένας αρχηγός ή ένα κόμμα μπορεί τη μία μέρα να διαγράφει βουλευτή του, που είναι μείζων πράξη, και την άλλη μέρα να κάνει ότι δεν συνέβη τίποτε. Η επιλογή της ψήφου στη Βουλή ήταν συνειδητή. Όλοι γνώριζαν τις συνέπειες. Σέβομαι και την αρνητική ψήφο. Είναι εύκολο να κάνουμε συνεχώς απόδοση προθέσεων. Στην πλειοψηφία τους οι βουλευτές πήραν μία μεγάλη απόφαση.

Την πιο δύσκολη απόφαση, όμως, την πήραν αυτοί που είπαν «ναι» γιατί πήγαν κόντρα στο λαϊκό ρεύμα, στις δημοσκοπήσεις και στις εύκολες αποφάσεις και έβαλαν το συμφέρον της χώρας όχι μόνο πάνω από το κομματικό ή το προσωπικό τους, αλλά προέταξαν την ανάγκη για απάντηση στο πρόβλημα της χώρας. Η άλλη άποψη δεν έχει λύση. Συνιστά απλώς μία άρνηση.

Όταν ψήφισα πίστευα ότι αυτό είναι το σωστό, δεδομένου ότι δεν υπάρχει εναλλακτική. Όσοι ψήφισαν αρνητικά δεν έκαναν εναλλακτική πρόταση. Εάν αντιπροτείνουν, τότε να συζητήσουμε τη στάση τους. Το «όχι», από μία καλοπροαίρετη πολιτική σκοπιά, είχε τη λογική ότι δεν μπορούσαν να ψηφίσουν τόσο δύσκολα μέτρα. Ωστόσο, μην ψηφίζοντας αυτά τα μέτρα οι συνέπειες θα ήταν χειρότερες από το να ψηφιστούν. Θεωρώ αδυναμία λήψης μίας τόσο μεγάλης και δύσκολης απόφασης για τη σωτηρία της χώρας. Είναι μία πολιτική πράξη για την οποία όλοι μας θα απολογούμαστε εφ’ όρου ζωής.

Σχετικά με τις εσωκομματικές εκλογές στο ΠΑΣΟΚ

Οι εκλογές πρέπει να γίνουν όσο γίνεται πιο γρήγορα, ήρεμα και οργανωμένα. Το ΠΑΣΟΚ ως κόμμα και ως κυβέρνηση έπεσε θύμα μίας φοβερής συγκυρίας, καθώς την περίοδο αυτή δεν μπορεί παρά να είναι σε απόλυτη προτεραιότητα η επίλυση των προβλημάτων στης χώρας. Καταλαβαίνουμε όλοι ότι δεν είναι δυνατόν να στραφεί σε εσωκομματική διαδικασία, με σημαντικά στελέχη στην κυβέρνηση, χωρίς να λυθούν τα βασικά θέματα της χώρας.

Σχετικά με το μέλλον του ΠΑΣΟΚ

Το ΠΑΣΟΚ που ξέραμε, με τις δομές του, με την ηγεμονική λειτουργία του αρχηγού του, με την αναστολή λειτουργίας των οργάνων του, με τον τρόπο που ελήφθησαν αποφάσεις και τον τρόπο που διαμορφώθηκαν οι θέσεις του, έχει κλείσει τον κύκλο του.

Ο κόσμος, όμως, που ανήκει στο Κέντρο και την υπεύθυνη Αριστερά είναι εκεί και το ΠΑΣΟΚ πρέπει να τον εκφράσει. Αν δεν το κάνει το ΠΑΣΟΚ θα το κάνει άλλο κόμμα.

Η χώρα είναι πρωθυπουργοκεντρική και τα κόμματα ως εκ τούτου είναι αρχηγικά. Αυτό υπήρξε καταστροφικό και φάνηκε και στο ΠΑΣΟΚ. Δεν μπορεί να λειτουργεί η αρχή ενός ανθρώπου.

Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να οργανωθεί όσο γίνεται πιο γρήγορα, για να έχει πιθανότητα να διασωθεί. Χρειάζεται μέτρα για το 2012 και ατζέντα για το 2020.

Σχετικά με την υποψηφιότητα της Υπουργού ως αρχηγού του ΠΑΣΟΚ

Σκέφτηκα να είμαι υποψήφια. Όμως οι πολιτικές και κυρίως οι εθνικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τέτοιου είδους ανάπτυξη φιλοδοξιών. Είχαμε φτάσει στο σημείο να έχουμε οχτώ υποψήφιους. Αυτά, ειδικά σε τέτοιες εποχές, είναι δείγματα παρακμής.

Για εκείνους που υπερασπίστηκαν αρχικά το μνημόνιο και στην πορεία διαφοροποίησαν τη θέση τους

Δεν μπορεί παρά να καταπλήσσει τον πολίτη ένας Υπουργός που επί δύο χρόνια στηρίζει αυτές τις πολιτικές και ξαφνικά αλλάζει θέσεις. Νομίζω ότι τέτοια φαινόμενα δεν είναι αποδεκτά από τον κόσμο. Δεν δημιουργούν ήθος και συμπεριφορά τέτοια που θα θέλαμε σε ένα σύστημα πολιτικό που καταρρέει.

Για το αν ο υποψήφιος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να έχει ξεκάθαρη θέση για τη συνεργασία με τη ΝΔ σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας

Το μνημόνιο αφορά τη δημοσιονομική σταθεροποίηση αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Θέλουμε ατζέντα για το 2020 για τη χώρα. Να ξέρουν σήμερα οι νέοι, που ουσιαστικά έχουν αποστρέψει τελείως το πρόσωπό τους από την πολιτική, και όχι άδικα, ότι υπάρχει ελπίδα. Χρειάζεται πολιτικός στόχος για τη χώρα. Να μιλήσουμε για το άλλο μοντέλο ανάπτυξης που δεν είναι κάτι γενικό και αόριστο. Πρέπει να σταματήσουμε να πολιτικολογούμε.

Μέσα από την έρευνα και την τεχνολογία έχουμε επιλέξει πέντε ενότητες για την αναπτυξιακή δυνατότητα της χώρας. Κάνουμε συνεργασίες με το Ισραήλ, που έχει κάνει εξαγωγές, σε συνεργασία με την έρευνα και τεχνολογία, με ανάπτυξη ύψους 4%. Στην Τουρκία, με τα προβλήματα που υπάρχουν, σε επτά χρόνια σημειώθηκε 8% ανάπτυξη.

Χρειάζονται στόχοι και συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Να γυρίσουμε στο τρίπτυχο: γη τεχνολογία και γνώση. Να αλλάξουν προσανατολισμό η έρευνα, το μάρκετιγκ, η επιστήμη και η διοίκηση. Όλοι οι νέοι άνθρωποι, με τα τόσα προσόντα, να αλλάξουν προσανατολισμό.

Σε ένα λεκανοπέδιο που δεν υπάρχει αγροτική παραγωγή και βιομηχανία, που ο τουρισμός δέχεται συνεχώς πλήγματα, πώς θα ζήσει το 60% του πληθυσμού της χώρας;

Χρειάζεται ατζέντα για το 2020 και πολιτικές συγκλίσεις. Συγκεκριμένος οραματικός λόγος, όχι αοριστολογίες, με προγράμματα, θέσεις για το πώς θα δώσουμε διέξοδο. Βεβαίως θα βγούμε από το αδιέξοδο, γιατί μπορούμε.