Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Η διεθνής οικονομική κρίση αποκτά χαρακτηριστικά θύελλας με απρόβλεπτη ένταση και αποτελέσματα. Οι οικονομίες πολλών κρατών οδηγούνται σε κατάσταση πνιγμού – και σε μια τέτοια περίπτωση χρειάζεται πρώτα ναυαγοσώστης και μετά γιατρός. Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα: στη δίνη της κρίσης όπως τη βιώνουμε στην Ελλάδα, η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για το πράσινο μοντέλο ανάπτυξης είναι ο «ναυαγοσώστης» ή ο «γιατρός»; Η απάντηση είναι ότι αν δεν έχεις συγκεκριμένο μακροπρόθεσμο σχέδιο, αν επιμένεις στην αντιμετώπιση των προβλημάτων με τη λογική «βλέποντας και κάνοντας» – τότε σπαταλάς δυνάμεις και χρήμα ενώ αποτέλεσμα θετικό δεν προκύπτει…  

Πραγματική και πράσινη ανάπτυξη!

Άρθρο της ΑΝΝΑΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Η διεθνής οικονομική κρίση αποκτά χαρακτηριστικά θύελλας με απρόβλεπτη ένταση και αποτελέσματα. Οι οικονομίες πολλών κρατών οδηγούνται σε κατάσταση πνιγμού – και σε μια τέτοια περίπτωση χρειάζεται πρώτα ναυαγοσώστης και μετά γιατρός. Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα: στη δίνη της κρίσης όπως τη βιώνουμε στην Ελλάδα, η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για το πράσινο μοντέλο ανάπτυξης είναι ο «ναυαγοσώστης» ή ο «γιατρός»; Η απάντηση είναι ότι αν δεν έχεις συγκεκριμένο μακροπρόθεσμο σχέδιο, αν επιμένεις στην αντιμετώπιση των προβλημάτων με τη λογική «βλέποντας και κάνοντας» – τότε σπαταλάς δυνάμεις και χρήμα ενώ αποτέλεσμα θετικό δεν προκύπτει. 1)Σε μία κρίση σαν και αυτή όλα αλλάζουν. Το παγκόσμιο μοντέλο διακυβέρνησης, οι θεσμοί της Ε.Ε., οι προτεραιότητες της επόμενης μέρας ακόμα και η μέτρηση του ΑΕΠ τείνει να μεταβληθεί ριζικά. Δεν είναι τυχαίο ότι η Επιτροπή υπό τον Stieglitz, τον Amartya Sen και τον Fitussi -που όρισε ο Σαρκοζί- επεξεργάζεται πρόταση για τελείως διαφορετική μέτρηση του ΑΕΠ – με ενσωμάτωση περιβαλλοντικών παραμέτρων. Ή το γεγονός ότι ο Ομπάμα στοχεύει σε 800.000 νέες θέσεις εργασίας, στη λογική της πράσινης ανάπτυξης. Αυτή η κρίση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα εργαλεία της δεκαετίας του ’90. Σήμερα το Σύμφωνο Σταθερότητας, οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς, η πολιτική ανταγωνισμού και εμπορίου, με δεδομένη την έλλειψη ενιαίας οικονομικής πολιτικής στην Ε.Ε., είναι ανεπαρκή μέσα για να σταματήσουν την ύφεση και να ανατρέψουν το κλίμα. Γι’ αυτό, άλλωστε, και όλα έχουν χαλαρώσει έως και ανατραπεί στην πράξη. 2)Σήμερα απαιτείται άμεση δημόσια παρέμβαση, μεγάλης έκτασης, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο που να αντιμετωπίζει τα καυτά προβλήματα λειτουργίας της οικονομίας και να θέτει βάσεις για την επόμενη μέρα. Δημόσια παρέμβαση, όμως, δεν σημαίνει ευκαιριακή διάθεση πόρων. Σημαίνει χρήμα, αλλά και κανόνες που να αποτυπώνουν την πολιτική επιλογή του μοντέλου ανάπτυξης θέτοντας το πλαίσιο λειτουργίας εποπτείας και ελέγχου του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. 3)Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την πράσινη ανάπτυξη απαντά στα αιτήματα των καιρών, με επιλογές όπως: επένδυση σε καθαρές μορφές ενέργειες, παραγωγή ποιοτικών και βιολογικών προϊόντων διατροφής, προστασία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος και μια νέα σχέση τουρισμού – πολιτισμού – περιβάλλοντος. Μια νέα διαχείριση των φυσικών και ανθρωπογενών πόρων, από το νερό και τα δάση, μέχρι την οικοδομή και τα απορρίμματα. Και βέβαια, για όλα αυτά και άλλα πολλά χρειάζεται επένδυση σε γνώση, καινοτομία, νέες τεχνολογίες, έρευνα – με μια λέξη, στην παιδεία. Αναζητούμε χρήμα όταν την ίδια ώρα έχουμε μηδενική απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ. Η κρίση επιβάλλει άμεση (2009-2010) απορρόφηση τουλάχιστον του 40% του ΕΣΠΑ (δηλαδή 8 δισ. ευρώ σε δημόσιες επενδύσεις με περιβαλλοντικό προσανατολισμό) ενώ η εθνική συμμετοχή 1,8 δισ. θα καλυφθεί με δανεισμό). Ο δανεισμός -που σημαίνει αύξηση του ελλείμματος- έχει νόημα μόνον όταν επιστρέφει ως ανάπτυξη. Ο ίδιος δανεισμός, π.χ. για προεκλογικές «προσλήψεις» απλώς, μεγαλώνει τα αδιέξοδα. 4)Και για τον «ναυαγοσώστη»; Να ένα από τα πολλά παραδείγματα: Ένα πανελλαδικό πρόγραμμα επιδότησης για βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση όλων των κτιρίων εξασφαλίζει αμέσως δουλειά σε πάνω από 300 επαγγέλματα, δίνει ζωή σε επιχειρήσεις σε όλες τις περιοχές της χώρας, ενώ ταυτόχρονα παρέχει υψηλή ποιότητα στην κατασκευή. Με την ολοκλήρωση κάθε έργου έχουμε μείωση σε ενεργειακές ανάγκες μέχρι και 50% – δηλαδή μείωση σε κόστος αλλά και σε περιβαλλοντική επιβάρυνση, και δεν παραλείπω την τεχνογνωσία που αποκτούν οι εμπλεκόμενοι. Δηλαδή, ένα επενδυτικό πλαίσιο με πολλαπλασιαστικά οφέλη και αύξηση του ΑΕΠ, στη λογική της πράσινης ανάπτυξης…

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ – 08/03/2009