ΑΝΝΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΝΑΕίναι πραγματικά σημαντικό ότι έχουμε ένα δεύτερο βιβλίο για το θέμα. Έχει σημασία τι μεσολάβησε από το πρώτο στο δεύτερο και ποιο θα είναι το επόμενο και τι έχει γίνει στην πράξη. Εγώ δεν είμαι καθηγήτρια, είμαι πολιτικός μηχανικός και θέλω να πιστεύω ότι η επιστήμη μου έχει επηρεάσει πολύ και την πολιτική μου σκέψη.
Σημασία έχει πάντοτε να ξεκινάς από τα δεδομένα που έχεις, να τα αναλύεις, να προσδιορίζεις το στόχο σου και να προτείνεις τα μέτρα. Από την ποιότητα των μέτρων και από την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής τους κρίνεσαι. Μπορεί να μην πιάνεις τον αρχικό στόχο, αλλά κρίνεσαι από την προσπάθεια που έχεις κάνει.
Στην προηγούμενη συζήτηση μας η οποία πραγματικά ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, όχι μόνο η δικιά μας, του τραπεζιού, που ήταν λίγο πολύ με την ίδια σύνθεση, αλλά όλων, έγινε η προσέγγιση του θέματος της διαφάνειας και της διαφθοράς από πάρα πολλές πλευρές. Ο καθένας μπορεί να το κατηγοριοποιήσει με διαφορετικούς τρόπους.
Υπάρχουν 4 μεγάλες ενότητες οι οποίες πρέπει να εξειδικεύονται πλέον και από δω και πέρα ως κοινωνία να αποφασίσουμε με προτεραιότητες τι πρέπει να κάνουμε και πώς θα κρίνουμε την κάθε κυβέρνηση. Είναι το θέμα της παιδείας. Από το εκπαιδευτικό σύστημα μέχρι την κουλτούρα. Δεύτερον, οι μεταρρυθμίσεις και οι θεσμοί που είναι από τη δικαιοσύνη μέχρι τις ανεξάρτητες Αρχές. Είναι το θέμα της διαμόρφωσης του κεφαλαίου της εμπιστοσύνης. Μείζον ζήτημα για την οικονομία, για την λειτουργία της κοινωνίας και των ανθρώπινων σχέσεων.
Τέταρτο είναι το θέμα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Δηλαδή η ενσωμάτωση της τεχνολογίας στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης στο σύνολο της. Εδώ θα πρέπει να κρίνονται οι κυβερνήσεις, πως εξελίσσονται για να βλέπουμε και να μπορούμε να κρίνουμε.
Θα μιλήσω για τα αποτελέσματα στα οποία αναφέρθηκε και ο κ. Παυλόπουλος για να δούμε και τα αποτελέσματα και τι μπορούμε να κρίνουμε. Πριν όμως, στην προηγούμενη συζήτηση μας προσπάθησα να κάνω μια προσέγγιση ιδιαίτερα κριτική στο κόμμα μου ώστε να μπορέσω να είμαι κριτική και να βάλω και τις προτάσεις μου για το μέλλον.
Ξεκίνησα από την κριτική στο τι έκανε και τι δεν έκανε το δικό μου κόμμα, γιατί πραγματικά δεν είχε να επιδείξει σημαντικά αποτελέσματα στη πάταξη της διαφθοράς, είχε όμως να επιδείξει μια σειρά από μέτρα και προσπάθειες. Τον Συνήγορο του Πολίτη, τις ανεξάρτητες αρχές, την προσπάθεια Γενικού Επιθεωρητή, τον διαφορετικό τρόπο προκήρυξης των δημοσίων έργων. Σε άλλα πήγε καλά, σε άλλα πήγε κακά. Έγινε μια προσπάθεια μέτρων.
Είπα ότι και η νέα κυβέρνηση κάνει προσπάθειες. Βάζει νέους θεσμούς, προσπαθεί να χτίσει πάνω στους παλιούς. Τα αποτελέσματα δεν ήταν μετρήσιμα. Έρχεται η διεθνής διαφάνεια, η καινούρια μέτρηση. Πάμε σταθερά καλά λέει ο Υπουργός. Από το 4,6 πήγαμε στο 4,7.
Δηλαδή είμαστε πάλι κάτω από τη βάση, πήγαμε 0,1 πάνω και χώρες όπως η Σλοβακία, η Τσεχία, η Λετονία, το λέω γιατί είναι νέες χώρες, είναι πάνω από εμάς. Ανέβηκαν πάνω από εμάς, δεν ήταν.
Άρα τα αποτελέσματα δεν μπορούν να δικαιολογήσουν οποιαδήποτε αίσθηση του προσπαθούμε, όχι της αισιοδοξίας. Νομίζω ότι αν δει κανείς στο σύνολο του βιβλίου, δηλαδή των τοποθετήσεων πολιτικών, επιστημόνων, διανοούμενων και δημοσιογράφων θα δει ότι υπάρχει μια διάχυτη απαισιοδοξία. Δηλαδή καταλήγουμε πάντοτε σε ένα κράτος το οποίο ό,τι και να κάνει δεν γίνεται τίποτα. Αυτό δεν μπορούμε να το αποδεχτούμε.
Και εκτιμώ, για να έρθω σε μια πρόταση πριν κάνω συγκεκριμένες παρατηρήσεις και δεν μιλήσω πλέον ως πολιτικός που με ψυχραιμία αναλύει τα δεδομένα, αλλά ως ένας πολιτικός που βλέπει ποια είναι η κατάσταση η οποία είναι στο μη παρέκει, δεν μπορούμε συνεχώς να έχουμε μια χαλαρή και ψύχραιμη προσέγγιση της ανάλυσης της διαφθοράς ως ένα φαινόμενο της πανανθρώπινης ιστορίας.
Υπάρχει και μια πραγματικότητα που έχει ξεπεράσει όλα τα όρια. Δεν μπορεί να βγαίνει ο Economist και να λέει ότι η Ελλάδα είναι σχολείο σκανδάλου, το μεγαλύτερο οικονομικό περιοδικό στον κόσμο και εμείς να δηλώνουμε ότι είμαστε ευχαριστημένοι.
Σας διαβεβαιώ ότι το ύφος και ο τόνος μου είναι απολύτως διαφορετικός από αυτόν που είχα 6 μήνες πριν. Τι μεσολάβησε όμως; Μεσολάβησαν πάρα πολλά πράγματα. Το Βατοπέδιο είναι το ναρκοπέδιο όχι απλά της ηθικής, αλλά της εφαρμογής των πολιτικών της κυβέρνησης.
Δεν θα σταματήσω σε καμία από τις συνήθεις προσεγγίσεις αυτής της υπόθεσης. Θα σταματήσω μόνο σε αυτές που αφορούν τη σημερινή συζήτηση και συνδέονται με τα σημεία που είπα πριν. Με τη μεταρρύθμιση στους θεσμούς, με την εμπιστοσύνη, με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση.
Δυο από τις αποφάσεις που αφορούν την ανταλλαγή δεν είχαν ΦΕΚ. Είναι πρωτοφανές, Δεν δημοσιεύτηκε ΦΕΚ. Όχι δεν μπήκε στο Διαδίκτυο, όχι δεν το είδαμε, δεν δημοσιεύτηκε. Αυτό είναι ένα τρομακτικό πισωγύρισμα.
Δεν συγκρίνεις με το τι έπρεπε να έχεις, ότι όλα θα έπρεπε να είναι ηλεκτρονικά, τα ζήσαμε και εμείς, τα έζησε και η Νέα Δημοκρατία, έπρεπε να το έχουμε κάνει, έπρεπε να υπάρχει πρόσβαση σε όλα αυτά τα δεδομένα. Δεν βγήκε ΦΕΚ, δεν υπάρχει προηγούμενο. Εδώ λοιπόν έχουμε μια παραβίαση των πολιτειακών κανόνων. Άρα πρόκειται για ένα πισωγύρισμα.
Δεύτερο στοιχείο. Ομάδα βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε, όμως, να είναι οποιοδήποτε κόμματος, ζητάει τον Ιούνιο στοιχεία μέσω της Βουλής για το θέμα των ανταλλαγών. Περνάνε 2 μήνες και δεν δίνει τίποτα το Υπουργείο. Ο κ. Αλογοσκούφης δεν δίνει κανένα στοιχείο.
Με έναν τρόπο βρίσκεται και αποδεικνύεται ότι η ΚΕΔ είχε καταθέσει όλα τα στοιχεία στον αρμόδιο Υπουργό και ο Υπουργός δεν τα κατέθεσε στη Βουλή. Σε μια χώρα που η ηλεκτρονική διακυβέρνηση έπρεπε να έχει τα μίνιμουμ που έχουν οι περισσότερες χώρες θα έπρεπε να μπορεί κάποιος να μπαίνει στην ΚΕΔ και να βλέπει όλες τις δοσοληψίες.
Η δημόσια γη δεν είναι μυστικό του κράτους. Θα έπρεπε ως χώρα, ως πολίτες, δεν χρειαζόταν να είσαι βουλευτής και να το ζητήσεις και να μη σου το δώσουν. Η άρνηση εγγράφων στη Βουλή είναι το ένα. Η με έμμεσο τρόπο συνειδητοποίηση ότι είχαν εστάλη τα έγγραφα αυτά και αρνήθηκε να δοθούν στη Βουλή, είναι το δεύτερο. Είναι πάλι παραβίαση των πολιτειακών κανόνων.
Πάω λοιπόν σε αυτό που θα έπρεπε να γίνει αυτή τη στιγμή. Τι θα έπρεπε να γίνει. Ότι θα έπρεπε να έχουμε τη δυνατότητα πρόσβασης, άρα η ΚΕΔ και πάρα πολλά άλλα Υπουργεία θα έπρεπε να έχουν οργανώσει έτσι τα αρχεία τους και τα στοιχεία τους και τις μεταβολές των στοιχείων τους, ώστε να μπορεί όχι μόνο ο βουλευτής αλλά και ο πολίτης να έχει πρόσβαση.
Υπάρχει ένα αισιόδοξο στοιχείο σε όλη αυτή την ιστορία. Είναι ενδιαφέρον και μιλώ στο τι έγινε από τότε που κάναμε τη συζήτηση μέχρι σήμερα. Έχει δημιουργηθεί μια κίνηση νέων ανθρώπων στο Διαδίκτυο που είναι τα 4 Δ. Δημόσια Δεδομένα Δικά μας Δεδομένα.
Το είδα και ήρθα σε επαφή μαζί τους. Είναι νέα παιδιά, δεν έχουν καμία σχέση με την πολιτική. Θα έλεγα ότι είναι και πολύ απορριπτικοί προς τα κόμματα, το βλέπει κανείς και από τον τρόπο που μιλούν στο blog τους. Έχουν όμως κάνει μια ολόκληρη δουλειά και απαιτούν πια ως ενεργοί πολίτες να υπάρχει μια πρόσβαση στα δημόσια δεδομένα.
Εδώ έχουμε κάνει ενσωμάτωση της αντίστοιχης Οδηγίας. Η Ε.Ε. σε αυτή την περίπτωση όπως και σε πολλές άλλες, αυτό είναι ένα πολύ θετικό για το ελληνικό κράτος, ότι ενσωματώσαμε Οδηγίες και στοιχεία και ευρωπαϊκό τεχνικό πλαίσιο, πάρα πολύ σημαντικό, το οποίο πρέπει να κληθούμε τώρα να εφαρμόσουμε, το οποίο έχει ενσωματωθεί, έχει ενσωματωθεί με ατέλειες, αλλά δεν λειτουργεί. Δεν υπάρχει δυνατότητα.
Μια από τις εκθέσεις του Συνηγόρου του Πολίτη από τις τελευταίες είναι ότι ο Έλληνας πολίτης συνεχώς έχει άρνηση από κάθε μορφή του Δημοσίου να πάρει στοιχεία. Τη μια είναι προσωπικά δεδομένα, την άλλη δεν στοιχειοθετεί δικαίωμα, πάντως δεν μπορεί να πάρει στοιχεία.
Εάν λοιπόν δούμε αυτή την οπτική γωνία, επαναλαμβάνω ότι το Βατοπέδιο θα ήταν ένα case study από χίλιες πλευρές. Η Εκκλησία, δεν πρέπει να έχει διαφάνεια η Εκκλησία στη λειτουργία της; Τι είναι η Εκκλησία; Από τη στιγμή που έχει δοσοληψίες με το ελληνικό κράτος, από τη στιγμή που αφορά συμφέροντα των πολιτών; Θεσμοί κλειστοί, θεσμοί οι οποίοι παραπέμπουν σε μυστήρια που δεν έχει κανείς να μπορεί να έχει πρόσβαση.
Άρα για να πάμε ένα βήμα από αυτά που συζητούσαμε εδώ, μπαίνει το μεγάλο θέμα της πρόσβασης πια. Αν υπήρχε δυνατότητα πρόσβασης, που η δυνατότητα πρόσβασης δεν είναι μόνο δικαίωμα, σημαίνει και μια εφαρμογή και μια οργάνωση των δεδομένων που θα έπρεπε να υπάρχουν στο ελληνικό κράτος, βλέπουμε πως θα μπορούσαν να αλλάξει μια οπτική γωνία πάρα πολύ εύκολα.
Ο λόγος που αναφέρθηκα σε αυτή την προσέγγιση είναι στο ότι πιστεύω ότι για να πάμε λίγο παραπέρα από αυτά που διαπιστώσαμε και αν δει κάποιος αυτά που διαπιστώνουμε σε αυτό με το προηγούμενο δεν έχουν μεγάλη διαφορά, για να πάμε λοιπόν στα επόμενα θα πρέπει να πάρουμε την πρόταση του κ. Μπακούρη, η οποία καταγράφεται εδώ για μια μεγάλη πολιτική και κοινωνική συμμαχία η οποία θα πρέπει να συμφωνήσει πράγματα τα οποία πια θα πρέπει να έρθουν να υλοποιήσουν.
Και αυτή η πολιτική και κοινωνική συμμαχία απαιτεί όλα τα κόμματα να συμμετέχουν. Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ σε αυτή την ημερίδα είχε προτείνει ένα εθνικό σύμφωνο δεκαετίας, ένα σύνολο προτάσεων. Το βάζει από μηδενική βάση. Ας αρχίσει μια κοινωνική συμμαχία με πολιτικά κόμματα, να είναι κοινωνικοί φορείς, να πούμε ως χώρα ότι κάνουμε μια τέτοια συμφωνία, ένα συμβόλαιο και τα βάζουμε όλα ένα – ένα. Τι θα γίνει στην παιδεία, τι θα γίνει στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, πότε θα γίνει. Να κρίνεται η κυβέρνηση είναι ο στόχος.
Θα σας πω, τελειώνοντας, επειδή είμαι αυτή την περίοδο υπεύθυνη για θέματα Παιδείας από πλευράς του κόμματος μου, ένα έγκλημα στο οποίο έχουμε όλοι ευθύνη. Τα παιδιά μας στην Γ’ Λυκείου ετοιμάζονται για εξετάσεις. Θεωρούν, λοιπόν, ότι όσο λιγότερο πάνε στο σχολείο τόσο καλύτερα. Έχουν δικαίωμα να κάνουν 150 απουσίες δικαιολογημένες από γιατρό. Το σύνολο των παιδιών στο τέλος της χρονιάς έχουν όλα 150 απουσίες! Ένας γιατρός έχει πει ότι είναι άρρωστα. Ένας δάσκαλος έχει δεχτεί αυτό το χαρτί και ένας γονιός το έχει πάει. Στην ηλικία των 17 χρόνων ξέρουν ότι μπορούν τρεις άνθρωποι, δυο κοινωνικοί λειτουργοί, δυο δημόσιοι λειτουργοί και ο γονιός, με τον πιο αθώο τρόπο να παραβιάσουν τους νόμους και τις αρχές για να μπορέσει το παιδί να κάνει τη δουλειά του. Έχει μπει στα 17 του χρόνια με αυτή τη νοοτροπία!
Όταν το συνειδητοποίησα τί σημαίνει θεσμικά και πολιτικά, είδα ότι πραγματικά αυτή η κοινωνία θέλει να την ανατινάξουμε. Δεν μπορεί να συνεχίσουμε έτσι. Επομένως σταματώ στην πρόταση του κ. Μπακούρη, θεωρώντας ότι εσείς έχετε μια μεγάλη ευθύνη και εμείς και ως κόμματα αλλά και οι κοινωνικοί φορείς να συμφωνήσουμε σε ένα σχέδιο με χρονοδιάγραμμα και να κρίνονται πια οι κυβερνήσεις επί του συγκεκριμένου.
Ευχαριστώ.