ΑΝΝΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΝΑΚυρία υπουργέ, όταν σας ρώτησαν για τον ανασχηματισμό, δηλώσατε ότι θέλετε να παραμείνετε στο Παιδείας, παρότι η δυσκολότερη σχολική χρονιά από τη μεταπολίτευση;
Δεν υπάρχουν λύσεις τύπου «fast food» για την παιδεία ούτε μου αρέσει να αφήνω προβλήματα χωρίς λύση. Στο υπουργείο Παιδείας έχουμε δρομολογήσει και προωθούμε σειρά σημαντικών παρεμβάσεων σε καθέναν από τους πολλούς τομείς αρμοδιότητας μας, που θεωρώ ότι δικαιώνουν τις προσδοκίες των πολιτών. Χρειάζεται χρόνος…
Ακούγεται ότι επιστρέφουμε στα δεδομένα περασμένων δεκαετιών, όπου σε κάθε τάξη «συμπιέζονταν» 40 μαθητές. Δεσμεύεστε για μια διαφορετική εικόνα από αυτήν που καλλιεργείται το τελευταίο διάστημα;
Δεσμεύομαι, κυρία Γιωτάκη. Άλλωστε, κοντός ψαλμός, αλληλούια… Δεν θα υπάρξουν «στοιβαγμένοι» μαθητές, αλλά κάποτε πρέπει να σοβαρευτούμε σε αυτόν τον τόπο και να μη γίνονται τα πάντα, ακόμη και η αγωνία μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών βορά σε κάθε είδους σκοπιμότητες. Ποτέ δεν ετέθη ζήτημα 40 μαθητών στην τάξη. Εάν υπάρξει κάτι τέτοιο και δεν αντιμετωπιστεί σε μία μέρα, εγώ θα παραιτηθώ.
Όμως, δεν είναι ορθολογικό σε μεγάλα σχολεία να λειτουργούν και τάξεις με 12 ή 8 μαθητές, και μάλιστα καταργώντας εργαστήρια ή χωρίζοντας τις αίθουσες με νοβοπάν. Θα εφαρμόσουμε την προϋπάρχουσα νομοθεσία που προβλέπει τάξεις με maximum 25 μαθητές, ένας αριθμός που μπορεί να αυξηθεί ως και 10% σε περίπτωση ανάγκης. Όλα τα υπόλοιπα, δεν είναι παρά μια σπέκουλα κινδυνολογικής παραπληροφόρησης.
Προχώρησε η άρση των αποσπάσεων;
5.000 εκπαιδευτικοί αποσπασμένοι εκτός σχολείων έχουν επιστρέψει στο σχολείο. Είναι κάτι που δεν έχει προηγούμενο στα εκπαιδευτικά χρονικά.
Πρέπει όμως να επισημάνω ότι από το 1985 μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει προσλήψεις διοικητικού προσωπικού στο υπουργείο Παιδείας ή τους εποπτευόμενους από αυτό φορείς και οι υπαρκτές ανάγκες καλύπτονται από εκπαιδευτικούς. Χρειάζεται πολλή προσπάθεια και δουλειά για να πετύχουμε την ορθολογική κατανομή του εκπαιδευτικού μας δυναμικού, που μόνο οι μόνιμοι πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ανέρχονται σε 180.000, κι ενώ ο αριθμός είναι μεγάλος υπάρχει απόλυτος ανορθολογισμός όσον αφορά τις ειδικότητες και τις περιοχές.
Από φέτος καθιερώνουμε την κάρτα του κάθε σχολείου, ώστε ανά πάσα στιγμή να έχουμε πλήρη εικόνα μαθητών, εκπαιδευτικών, τμημάτων, ωρών διδασκαλίας, ελλείψεων κ.λπ.
Τελικά υπάρχει σχέδιο για την αντιμετώπιση των κενών με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς;
Από τον περασμένο Νοέμβριο, μόλις έναν μήνα μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου, προχώρησα στην ανακοίνωση του σχεδίου για την αντιμετώπιση των κενών και την ορθολογική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Συγκροτήθηκε ειδική επιτροπή, υπό τον γενικό γραμματέα καθηγητή κύριο Κουλαϊδή, η οποία σε τακτική εβδομαδιαία βάση παρακολουθούσε διαρκώς την κατανομή του εκπαιδευτικού δυναμικού και λαμβάνονταν όλες οι αναγκαίες νομοθετικές, θεσμικές και διοικητικές πρωτοβουλίες προκειμένου να επιτευχθούν συγκεκριμένοι στόχοι.
H οικονομική κρίση επέβαλε σημαντικούς περιορισμούς στην πρόσληψη μόνιμου προσωπικού. Υπήρξαν κοντά στις 11.500 αιτήσεις συνταξιοδότησης, ρεκόρ χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης. Παρά ταύτα και εξαντλώντας κάθε δυνατότητα που υπάρχει, προσελήφθησαν 2.850 μόνιμοι εκπαιδευτικοί, ενώ εξασφαλίστηκαν πιστώσεις για την πρόσληψη 15.500 αναπληρωτών που θα κατανεμηθούν ισόποσα στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η κατάργηση της βάσης του 10 σημαίνει ότι μαθητές με μηδενικές μαθητικές επιδόσεις μπορεί να εισάγονται σε σχολές με τα… κριτήρια των αριστούχων;
Τα φετινά αποτελέσματα αποτυπώνουν, για άλλη μια φορά, το γεγονός ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα νοσεί βαθιά, σε όλες του τις βαθμίδες. Διαπιστώνουμε ότι υπάρχει εξαιρετικά υψηλός ανταγωνισμός αριστείας, σε σχολές υψηλής προτίμησης των υποψηφίων. Κατά κανόνα οι μαθητές με υψηλές επιδόσεις βρέθηκαν σε σχολές υψηλής ζήτησης.
Στον αντίποδα υπάρχουν ΤΕΙ αλλά και κάποιες πανεπιστημιακές σχολές με μηδενική σχεδόν ελκυστικότητα και ζήτηση, για τις οποίες διαμορφώνεται ένα καθεστώς ελεύθερης πρόσβασης.
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι, παρά την κατάργηση της βάσης του 10, υπάρχουν 4.500 κενές θέσεις. Το πρόβλημα έρχεται από μακριά, όταν κάθε χρόνο ιδρύονταν σχολές και τμήματα και επενδύονταν τεράστια ποσά σε κτίρια και μηχανήματα χωρίς κανέναν προγραμματισμό. Φέτος είναι η πρώτη χρονιά που σταματήσαμε αυτή την πρακτική. Το κυρίαρχο μήνυμα που εκπέμπεται είναι η ανάγκη αλλαγών εκ βάθρων.
Άρα, προαναγγέλλετε την αλλαγή και του εξεταστικού συστήματος;
Δεν έχει νόημα να είμαι στην πολιτική αν δεν δρομολογηθούν αλλαγές όταν χρειάζονται – εκεί θα αλλάξουν όλα. 25 Ιουνίου κατέθεσα το σχέδιο για τις αλλαγές στην Τριτοβάθμια και τέλη Σεπτεμβρίου ξεκινά ο διάλογος ώστε να φέρουμε στη Βουλή νόμο για τις αλλαγές σε πανεπιστήμια και TEI.
Από την επόμενη χρονιά ξεκινά το νέο λύκειο – με λίγα υποχρεωτικά μαθήματα και πολλές ώρες στο σχολείο ώστε να μη χρειάζεται εξωτερική βοήθεια.
Είναι οι δύο βασικές προϋποθέσεις για ένα νέο εξεταστικό σύστημα που θα εφαρμοσθεί το 2013. Δεν ακολουθήσαμε την πεπατημένη, προχωρώντας, εδώ και τώρα, σε μια ακόμη αλλαγή του συστήματος πρόσβασης. Δεν με ενδιαφέρει να αφήσω ένα «σύστημα Διαμαντοπούλου» για τις εισαγωγικές, αποσπασματικό όπως τόσα άλλα, που δυστυχώς παρά τις καλές προθέσεις απέτυχαν. Πρέπει να αντιληφθούμε την εκπαιδευτική διαδικασία ως κρίκους μιας αλυσίδας. Δεν θα είχε απολύτως κανένα νόημα π.χ. να αλλάξουμε το εξεταστικό σύστημα, διατηρώντας σε λειτουργία σχολές και τμήματα που είναι κυριολεκτικά στα αζήτητα.
Πρώτα λοιπόν θα διαμορφώσουμε μια νέα πραγματικότητα στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, πρώτα θα ολοκληρώσουμε το Νέο Λύκειο – που ήδη ξεκινήσαμε – και μετά θα προσδιορίσουμε σωστά τους όρους της μεταξύ τους σχέσης, λαμβάνοντας υπόψη και μια θεμελιώδη παράμετρο: Δεν μπορείς να θέτεις κάτω από τους ίδιους όρους εξεταστικής δοκιμασίας τον υποψήφιο που θέλει να γίνει γεωπόνος με αυτόν που θέλει να γίνει ανθοκόμος. Σε διακριτές ακαδημαϊκές στοχεύσεις θα οδηγούν διακριτές διαδικασίες πρόσβασης.
Δηλαδή, καταλαβαίνω καλά ότι το νέο σύστημα μοιάζει με το Διεθνές Απολυτήριο (IB);
Έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη το συγκεκριμένο μοντέλο, το οποίο θεωρείται από τα πλέον επιτυχή στον κόσμο, αλλά προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες για τα ελληνικά δεδομένα.
Τάσσεστε υπέρ ενός δομικού ανασχηματισμού τώρα ή εκτιμάτε ότι η συγκυρία επιβάλλει σφιχτά χρονοδιαγράμματα τουλάχιστον μέχρι το τέλος του χρόνου;
Ο πρωθυπουργός έχει τοποθετηθεί επί του θέματος. H ανακύκλωση του θέματος και οι συνεχείς συζητήσεις μόνο κακό προκαλούν.
Πού εντοπίζετε εσείς πρόβλημα στην κυβερνητική λειτουργία; Στον συντονισμό, στον αναπτυξιακό τομέα, στην επικοινωνία ή σε όλα μαζί;
Δεν υπάρχει κυβέρνηση χωρίς προβλήματα. Σήμερα ιδιαίτερα το πλέον επείγον ζήτημα, ασφαλώς όχι εύκολο, είναι να περάσουμε τη στροφή που θα αρχίσει να φαίνεται φως στο τούνελ. Κάθε πολίτης έχει ανάγκη να πιστέψει ότι το μέλλον θα είναι φωτεινό. Το μεγάλο στοίχημα είναι η ανάπτυξη, όχι όμως με την απλοποίηση ενός νόμου ή την ευθύνη ενός υπουργείου. H ανάπτυξη ως αποτέλεσμα επιλογών και συντονισμένων δράσεων σε όλα τα υπουργεία. Από τα οικονομικά υπουργεία μέχρι το υπουργείο Δικαιοσύνης και το Παιδείας. Γι’ αυτή την κυβέρνηση -όπως έχει πει και ο πρωθυπουργός- πρώτος στόχος είναι να σώσει και να αναδιαρθρώσει τη χώρα, χωρίς να λάβει υπόψη το πολιτικό κόστος. Όσα δεν έγιναν τα προηγούμενα 30 χρόνια πρέπει να γίνουν μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, και αυτό δεν είναι θέμα μνημονίου. H υλοποίηση των δεσμεύσεων μας είναι για όλους μας μέρος μιας συνολικότερης πολιτικής. Οι υπουργοί δεν είναι μάνατζερ του μνημονίου, υλοποιούν την εντολή του πρωθυπουργού για μια Ελλάδα που αφήνει πίσω παθογένειες και πρακτικές που μας οδήγησαν στα σημερινά αδιέξοδα παντού.
Είναι δυνατόν η κυβέρνηση, όντας στο ασφυκτικά πλαίσιο του μνημονίου, να θέλει να ανακοινώσει κοινωνικό πακέτο, αν και δεν υπάρχει… σάλιο, όπως έχει προβλέψει συνάδελφός σας στο υπουργικό συμβούλιο;
Οι δεσμεύσεις στο πλαίσιο του μνημονίου εμπεριέχουν την υπόσχεση για απόδοση στους πολίτες μετά την περίοδο αυτή αυτών που δικαιούνται σε μια αναπτυγμένη και δημοκρατική χώρα. H πολιτική κοινωνικής δικαιοσύνης έχει νόημα και είναι ρεαλιστική και στην πιο δύσκολη στιγμή. .. Υπό την προϋπόθεση ότι επιλέγεις στοχευμένα αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.
H κοινωνική παρέμβαση με κριτήρια και όρους οικονομικής αποδοτικότητας είναι συνιστώσα της ανάπτυξης, αλλά και της υγιούς δημοσιονομικής πολιτικής. Υπάρχει δυνατότητα αποτελεσματικής χρήσης των ευρωπαϊκών πόρων με στόχο την κοινωνική πολιτική.