Πριν λίγους μήνες η γενική εντύπωση στην ΕΕ ήταν ότι οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν περιέλθει σε δυσχερή θέση.
Οι δημόσιες πληροφορίες αφορούσαν παράδοση νέων πυραύλων από τους Βρετανούς και τους Γάλλους (όχι τους Γερμανούς) ενώ η απάντηση των Ρώσων ήταν ο διηπειρωτικός πύραυλος μέσου βεληνεκούς «Ορέσνικ».
Ήταν σαφής η κλιμάκωση προθέσεων και θέσεων ενόψει των επικειμενων εκλογών στις ΗΠΑ. Η ευρωπαϊκή συζήτηση αφορούσε πυραύλους , όπλα και άλλα όπλα χωρίς να διαφαίνεται διέξοδος.
Πριν λίγους μήνες το «τραμπικό ρεύμα» φούντωνε παράλληλα με τις αμερικάνικες εκλογές , ενώ στην Ευρώπη η ακροδεξιά συμμετείχε ήδη σε οκτώ κυβερνήσεις. Πλημμυρίσαμε από αναλύσεις περί λαϊκισμού, αυταρχισμού και φιλελευθερισμού, αλλά καμμιά δράση που θα αφορούσε πραγματικά τους πολίτες της ΕΕ.
Πριν λίγους μήνες η έκθεση Ντράγκι «κραύγαζε» ότι η γηραιά ήπειρος δεν είναι ανταγωνιστική , έχει μείνει πίσω στην καινοτομία, στη τεχνολογία στην τεχνητή νοημοσύνη, τις οποίες ρυθμίζει χωρίς όμως να μπορεί να τις παράγει. Ο Ντράγκι πρότεινε μεταξύ άλλων ανατρεπτικές πολιτικές για την οικονομία, τη βιομηχανία και κυρίως την αμυντική βιομηχανία.
Ενώ η έκθεση είχε χαρακτηριστικά του «dο or die» απασχόλησε μόνο Think tanks και πανεπιστήμια.
Και ενώ τα μηνύματα ήταν σαφή, η Ευρώπη με τους αρχηγούς των κρατών της παρέμενε μίζερη και ακούνητη, ώσπου ο «νέος σερίφης στη πόλη» με μια κλωτσιά αναποδογύρισε την σκακιέρα.
Πάνω σε αυτή την σκακιέρα είχε οικοδομηθεί μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετα την πτώση του Τείχους η ΕΕ (και όχι μόνο).
Σύνορα, στρατηγικές συμμαχίες, οικονομικές συμφωνίες δομήθηκαν στο πλαίσιο Διεθνών Οργανισμών, Διεθνούς Δικαίου, Διεθνών Συμφωνιών.
Ο Τράμπ προχωρά σε ρήξη με όλα αυτά.
Τέλος εποχής; Ναι. Το θέμα είναι ότι ξέρουμε από που φεύγουμε, αλλά δεν ξέρουμε προς τα που πάμε.
Η ηττοπάθεια, η ακινησία και οι καθυστερημένες συνάξεις ηγετών δεν ταιριάζουν στην Ευρώπη, στην ιστορία της και τις κατακτήσεις της.
Παρά τις αναντίρρητα δύσκολες σημερινές συνθήκες η Ευρώπη πρέπει να κάνει σημαία και λάβαρο τα μεγάλα επιτεύγματα της δημοκρατίας και του κοινωνικού κράτους, που μπορούν να εμπνεύσουν ξανά τους λαούς.
Πρέπει να συγκρουστεί με το επικίνδυνο περιεχόμενο ενός τρομακτικού ψηφιακού ιμπεριαλισμού που μας καταπίνει.
Η ΕΕ δεν είναι μια ασήμαντη γωνιά του πλανήτη για τις ΗΠΑ!
Το εμπόριο υπηρεσιών και αγαθών μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ παρουσιάζει αυξανόμενη δυναμική ενώ υπάρχει τεράστια εμπορική και επενδυτική αλληλεπίδραση.
Οι απειλές των δασμών σύμφωνα με κορυφαία αμερικανικά ινστιτούτα θα έχουν επίδραση στον πληθωρισμό και στην οικονομική κατάσταση των πολιτών και στις ΗΠΑ. Ήδη ο Τράμπ έχασε 10 μονάδες (από 51% σε 41%) σε έναν μήνα στην αποδοχή του από την κοινωνία των ΗΠΑ.
Η βοήθεια της Ευρώπης προς την Ουκρανία είναι 122 δις, κατευθυνόμενη πρωτίστως στην επιβίωση της χώρας και του Λαού της Ουκρανίας, ενώ η χρηματοδότηση των ΗΠΑ είναι 101 δις με προτεραιότητα την στρατιωτική βοήθεια,- πολεμικο υλικό που παραγεται σε 70 πόλεις των ΗΠΑ
Η ΕΕ μπορεί με πολιτικές ανατροπές οι οποίες είναι στο τραπέζι εδώ και καιρό να αντιμετωπίσει προς όφελος των λαών της και των αξιών της την νέα πραγματικότητα Τράμπ.
Προϋπόθεση είναι η θεσμική και πολιτική ενοποίηση που ίσως αυτή την φορά επιτευχθεί λόγω υπαρξιακών κινδύνων που την απειλούν συνολικά, όμως η ταχύτητα των ευρωπαϊκών αποφάσεων δεν μπορεί να προβλεφθεί.
Τι κάνει η κάθε χώρα και στα καθ΄ημάς η Ελλάδα;
Το πρώτο καθαρό σήμα που εξέπεμψε ο Τραμπ είναι ένας γενικευμένος αναθεωρητισμός: Η γραμμή των συνόρων αφορά πλέον τον ισχυρότερο. Η Ελλάδα είναι ένας πιθανός επόμενος κρίκος. Ο αναθεωρητισμός της γείτονος είναι εμφανής και προ Τράμπ.
Το σύνολο των συμμαχιών μας με ΗΠΑ – Γαλλία – Βόρεια Αφρική, Αραβική Χερσόνησο ριγματώνεται καθώς τα γεωπολιτικά συμφέροντα μεταβάλλονται. ΟΙ ΗΠΑ θέλουν να μεταφέρουν την στρατιωτική τους δύναμη στην ΝΑ Ασία, και φαίνεται να θέλουν να αποσυρθούν, και παράλληλα να εξασφαλίσουν το δικό τους οικονομικό όφελος (σπάνιες γαίες – Γροιλανδία – Παλαιστίνη).
Ας δούμε λοιπόν καθαρά, πιθανές προκλήσεις που εμφανίζονται στη οθόνη της νέας εποχής:
Απαιτήσεις των ΗΠΑ για την σχέση Ελλάδας – Κίνας στο λιμάνι του Πειραιά, παρουσίαση πρότασης για λύση του Κυπριακού με απόσυρση των δυνάμεων του ΟΗΕ, τελεσίγραφο για «διευθέτηση» των ελληνοτουρκικών σχέσεων……
Έτσι όπως όλα τινάσσονται στον αέρα θα πρέπει ηγέτες και κόμματα σε ΕΕ και Ελλάδας να κατανοήσουν το νέο περιβάλλον στο οποίο προσγειώνονται.
Παρά την ένταση της λαϊκής οργής, την οποία η κυβέρνηση έκανε ότι μπορούσε για να δημιουργήσει και να ενισχύσει στις μέρες μας , θα πρέπει ταυτόχρονα να προετοιμαζόμαστε και να πετύχουμε νέα εθνική στρατηγική συμμαχιών και στόχων.
Αυτό απαιτεί πολύ δουλειά , επιστημονική, διπλωματική , στρατιωτική, ισχυρή εθνική ηγεσία και επίτευξη συναινέσεων, με όλους όσους κατανοούν τους νέους κινδύνους για την χώρα. Την ευθύνη πρωτίστως φέρει η Κυβέρνηση.
Ας μην τινάξουμε και την δικιά μας μικρή σκακιέρα στον αέρα.