Γνωρίζουμε όλοι τις δυσκολίες της πατρίδας μας. Είναι σημαντικό να προχωρούμε σε αλλαγές οι οποίες έχουν αποτελέσματα, αντί να κάνουμε εκ των υστέρων σπασμωδικές κινήσεις, που μας οδηγούν σε αδιέξοδα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα και τον Αναπληρωτή Υπουργό, Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο, ο οποίος στο σύντομο διάστημα που είναι στο Υπουργείο κατανόησε σε βάθος το αντικείμενο και την ανάγκη ενίσχυσης της Διά Βίου Μάθησης, κινήθηκε με ταχύτητα και είχαμε -σε συνεργασία και με τους Προέδρους- το αποτέλεσμα των συνενώσεων τριών Οργανισμών στον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ).
Το 2001, όταν ήμουν Επίτροπος, ξεκινήσαμε τη διαδικασία του Europass. Τότε οι ανάγκες ήταν διαφορετικές. Το 1999, με τη στρατηγική της Λισσαβόνας, είχε μπει στόχος το 2010 να έχει η Ευρώπη 3% ανεργία, υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και να είναι πρώτη στον κόσμο στην καινοτομία.
Ένα από τα μεγάλα προβλήματα που είχε τότε η Ευρώπη ήταν η έλλειψη κινητικότητας. Ήταν σαφές ότι έπρεπε να την ενισχύσουμε για λόγους παραγωγικότητας, ευρωπαϊκής ενοποίησης αλλά και για να δίνονται περισσότερες ευκαιρίες στους νέους ανθρώπους να αποκτούν προσόντα, νέες εμπειρίες, νέες αντιλήψεις και να τις μεταφέρουν στις χώρες τους. Ήταν μία Ευρώπη που το κεφάλαιο είχε μεγάλη κινητικότητα, η εργασία όμως όχι.
Στα χρόνια που πέρασαν τα πράγματα άλλαξαν πολύ. Η μεγάλη ευκολία και η χωρίς όρους μετακίνηση του κεφαλαίου είναι μία από τις αιτίες των προβλημάτων που βιώνουμε σήμερα. Τα χαρακτηριστικά στην αγορά εργασίας έχουν αλλάξει πολύ σε όλες τις χώρες, χωρίς εξαίρεση. Δεν υπάρχει χώρα σήμερα, που να μην έχει πρόβλημα ανεργίας ή να μην εντοπίζονται προβλήματα στη διάρθρωση της αγοράς εργασίας.
Ο αριθμός των νέων που έχουν καταθέσει τα στοιχεία τους στο Europass αυξήθηκε πολύ. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις χώρες, ακόμα και σε εκείνες που δεν έχουν το σοβαρό πρόβλημα ανεργίας που έχουμε εμείς.
Στοιχεία του Αυγούστου του 2011 δείχνουν ότι στην Ελλάδα έχουν συμπληρώσει 59.350βιογραφικά, στην Αυστρία -που δεν έχει αυτή τη στιγμή πρόβλημα κρίσης ή ανεργίας και έχει σχεδόν τον μισό πληθυσμό από εμάς- έχει 44.067, ενώ οι κάτω χώρες -Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο- έχουν 292.000 βιογραφικά. Πρώτη είναι η Πορτογαλία που φτάνει τα 797.000.
Στα χρόνια που πέρασαν υπήρξε αυξανόμενη τάση κινητικότητας των νέων της Ευρώπης. Η κινητικότητα αυτή, σε χώρες όπως η δική μας, δεν παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά της δεκαετίας του ‘50 ή του ’60, που το ανθρώπινο δυναμικό -κατ’ εξοχήν εργατικό- κινούνταν για να στελεχώσει τα εργοστάσια.
Σήμερα, υπάρχουν νέοι με πολλά προσόντα, με γνώση ξένων γλωσσών, νέων τεχνολογιών, οι οποίοι ζητούν νέες εμπειρίες, αξιοκρατία, κανόνες και να επικεντρωθούν στο ιδιαίτερο αντικείμενο που έχουν σπουδάσει ή εξελιχθεί και όχι γενικώς μία δουλειά. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά των νέων, οι οποίοι κάνουν χρήση του φακέλου Europass.
Είναι σαφές ότι για κάθε χώρα, σε κάθε εποχή, το μέλλον και η δύναμή της είναι η νέα γενιά. Σήμερα υπάρχει διάχυτη ανησυχία για τη γενιά αυτή που τα πιο παραγωγικά της χρόνια είναι σε περίοδο κρίσης. Πολλοί μιλούν για «χαμένη γενιά». Δεν υπάρχει χαμένη γενιά και δεν υπάρχει κίνδυνος χαμένης γενιάς.
Δεν υποτιμώ καθόλου τα τεράστια προβλήματα που ξαφνικά προέκυψαν στη ζωή τους, αλλάζοντας την προοπτική που είχαν μέχρι τώρα. Πρέπει, όμως, να δούμε πώς ξεκίνησαν οι παλαιότερες γενιές και πού έφτασαν και πώς ξεκινάει σήμερα η νέα γενιά. Η δική μας γενιά αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην ακμή της, σε όλους τους χώρους, στην επιχειρηματικότητα, στα Πανεπιστήμια, στην πολιτική.
Εμείς οι ίδιοι οφείλουμε, να αλλάξουμε τις πρακτικές, τη λογική, την αντίληψη του καταναλωτικού μοντέλου και της ελάχιστης προσπάθειας, που ίσχυαν -και για τα οποία η γενιά μας έχει μεγάλη ευθύνη. Πρέπει να ανατρέψουμε το μοντέλο αυτό και να βασιστούμε στους ανθρώπους αλλά και στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων της χώρας μας.
Είναι ανάγκη να φύγουμε από τη δημοσιονομική συζήτηση και να μπούμε στη συζήτηση μιας νέας Ελλάδας. Πριν από περίπου 15 χρόνια σε έρευνα στη νέα γενιά στην ερώτηση για τον επαγγελματικό προσανατολισμό το 88% απάντησε ότι προτιμά το δημόσιο. Σήμερα, που τα πράγματα έχουν αλλάξει, το 36% των νέων θέλει να δημιουργήσει δική του επιχείρηση, το 34% να εργαστεί στον ιδιωτικό τομέα, ενώ το 5% θέλει να εργαστεί στο δημόσιο. Η πλειοψηφία ζητά θέση εργασίας ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής. Οι νέοι γνωρίζουν πολύ καλά ποια είναι τα προβλήματα σήμερα.
Η πολιτεία καλείται να δημιουργήσει το πλαίσιο για τους νέους ανθρώπους, ώστε να κάνουν τις επιλογές τους και να βρουν διέξοδο, χτυπώντας κυρίως τη γραφειοκρατία και τα εμπόδια και ενισχύοντας την αξιοκρατία, τη διαφάνεια, την αριστεία και καινοτομία, στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
Το Europass δίνει τη δυνατότητα στον εργοδότη να κάνει σύγκριση των τυπικών και των πραγματικών προσόντων, ώστε να μπορεί να επιλέγει εύκολα αυτόν που έχει τα κατάλληλα προσόντα.
Πρέπει, όμως, να δώσουμε και διαφορετικές δυνατότητες στους νέους ανθρώπους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι καινοτόμες προτάσεις στο χώρο της εκπαίδευσης, όπως αυτές που παρουσιάστηκαν φέτος στο συνέδριο του «Tedx», οι οποίες δεν είναι απλώς προτάσεις, αλλά δημιουργούν, μεταξύ άλλων, θέσεις απασχόλησης και συνδέουν τον εθελοντισμό με την εργασία. Αντίστοιχο παράδειγμα είναι και η προκήρυξη για τα «Clusters Καινοτομίας», που αφορούν προτάσεις νέων επιχειρηματιών, που μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους και να υποστηρίξουν τα καινοτόμα προϊόντα.
Είχαμε 23 clusters, μέσα σε ένα μήνα, με εξαιρετικά καινοτόμες ιδέες σε όλους τους τομείς – αγροτικό, ενέργεια, πολιτισμό, τουρισμό- οι οποίες συνδέονται με την Έρευνα και τα Πανεπιστήμια.
Έγινε, επίσης, το πρόγραμμα «Αριστεία», που αφορά προτάσεις νέων είτε από τον ιδιωτικό τομέα, είτε από Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια, σε τομείς που έχουν σχέση με την ανάπτυξη της χώρα. Κατατέθηκαν 1.500 προτάσεις.
Αντιστοίχως στην προκήρυξη για τα «post doc»- τα μεταδιδακτορικά- συμμετείχαν 2.500 νέα παιδιά που έχουν τελειώσει το Διδακτορικό τους και ενισχύονται για να μείνουν στην Ελλάδα.
Αυτές είναι οι τεράστιες δυνατότητες των νέων ανθρώπων. Είναι η Ελλάδα που δημιουργεί, η Ελλάδα της αισιοδοξίας. Σε αυτή την προσπάθεια και παρά τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται η χώρα – διότι δεν έχουμε καμία ψευδαίσθηση – μέσα στη δημοσιονομική κρίση, την κρίση αξιών, την κρίση του πολιτικού συστήματος, ζητάμε να έρθουν στο προσκήνιο οι νέοι άνθρωποι, να έρθει η νέα γενιά και στο πολιτικό σύστημα. Και αυτό πρέπει να γίνει και θα γίνει σύντομα. Πρέπει να αναδυθούν νέες δυνάμεις στην πολιτική.
Η δική μας γενιά οφείλει να ακούσει. Γιατί έχουμε μιλήσει πολύ και έχουμε πράξει χωρίς να ακούμε. Πρέπει να ακούσουμε όλες τις πραγματικά εντυπωσιακές φωνές της γενιάς που έρχεται. Εμείς να ακούμε και εσείς να προχωράτε μπροστά και γρήγορα.
Κάθε προσπάθεια, κάθε μικρή κίνηση, κάθε πρόγραμμα που μπορεί να δώσει δυνατότητα σε έναν άνθρωπο που θέλει να πάει μπροστά είναι μία μεγάλη ευκαιρία. Δεν μας φοβίζουν οι νέοι που θέλουν να βγουν στην Ευρώπη και έχουν προσόντα.
Σημασία έχει να δίνεις τη δυνατότητα επιλογής στους ανθρώπους. Να δίνεις δυνατότητες σε καθένα που θέλει, να στηρίζει την πατρίδα μας και να βοηθά, να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης και προοπτικής.
Για το ενημερωτικό σημείωμα πατήστε εδώ.