Ομιλία στο Βερολίνο: “Τα ΜΜΕ καταστρέφουν την Ευρώπη;”

Σημεία ομιλίας Άννας Διαμαντοπούλου, Προέδρου του ΔΙΚΤΥΟΥ,  στις 05.09.13 στο Βερολίνο, στο συνέδριο Μ100 Sanssouci Colloquium 2013 με  θέμα «Τα ΜΜΕ καταστρέφουν την Ευρώπη;» :

· Τα ΜΜΕ στην πλειοψηφία τους κατά τη διάρκεια της κρίσης συνέβαλαν  στην απομάκρυνση των πολιτών από την ιδέα του «ανήκειν» σε μία ευρωπαϊκή οικογένεια.

· Εφόσον δεν έχει σχηματιστεί ακόμα ένας “ευρωπαϊκός δήμος”, με την έννοια ενός συνόλου πολιτών που σκέφτονται και αποφασίζουν από κοινού για τα θέματα που τους αφορούν, ουσιαστικά  δεν μπορούν να υπάρξουν Ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, με την εξαίρεση των μέσων που αφορούν τον μικρόκοσμο των Βρυξελλών.

· Τα ΜΜΕ είναι προφανές ότι αντιμετωπίζουν τους πολίτες ως καταναλωτές. Λειτουργούν ως εθνικές επιχειρήσεις και ως εκ τούτου αντιδιαστέλουν το εθνικό με το ευρωπαϊκό, δημιουργώντας πολλές φορές την έννοια της αντιπαλότητας με την Ευρώπη.

· Ό,τι  θετικό συμβαίνει έχει πάντα σχέση με τις εθνικές κυβερνήσεις ενώ ό,τι αρνητικό συμβαίνει έχει σχέση με την Ε.Ε..

· Τα ΜΜΕ εύκολα επενδύουν στην αναπαραγωγή στερεοτύπων. Αυτό γίνεται εύκολα με τελείως διαφορετικούς τρόπους, με χιούμορ, σάτιρα, ιστορικά δεδομένα,  και φυσικά πουλάει όταν το εθνικό μας στερεότυπο είναι θετικό ενώ των άλλων αρνητικό.

· Η εποχή του ίντερνετ έχει αλλάξει το ρόλο των κλασσικών ΜΜΕ. Το ίντερνετ έχει καθιερωθεί ως το κύριο ειδησεογραφικό μέσο ενημέρωσης ενώ οι εφημερίδες πλέον, ως κύριο ρόλο, έχουν την ανάλυση των γεγονότων. Οι αναλύσεις αυτές στις περισσότερες χώρες είναι εθνοκεντρικές ενώ σε καμία περίπτωση δε προσπαθούν να αναδείξουν την ευρωπαϊκή διάσταση και την έννοια του ανήκειν στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

· Το γεγονός ότι δεν έχει γίνει καμία αποτελεσματική επένδυση στον τομέα της εκπαίδευσης ώστε να καλλιεργηθεί η αίσθηση ότι οι πολίτες πέρα από την εθνική τους ταυτότητα έχουν και την ευρωπαϊκή, αντανακλάται άμεσα στα ΜΜΕ.

· Η περίπτωση της Ελλάδας: Τα λαϊκιστικά ΜΜΕ της Ελλάδας και των άλλων χωρών, κυρίως της Γερμανίας, διαδραμάτισαν πολύ σημαντικό ρόλο στη δημιουργία ενός πολεμικού κλίματος στο επίπεδο της κοινής γνώμης της Ελλάδας και της Γερμανίας. Το αρνητικό κλίμα στη κοινή γνώμη και στις δύο χώρες τροφοδοτείται καθημερινά από εύκολα πρωτοσέλιδα κάνοντας δύσκολο το έργο των κυβερνήσεων και δημιουργώντας τεράστια καχυποψία, εσωστρέφεια, αμφισβήτηση που δεν επιτρέπουν στους ευρωπαϊκούς θεσμούς να δουλεύουν για το συμφέρον της ευρωπαϊκής οικογένειας ενώ καλλιεργούν στους πολίτες την αίσθηση ότι εξυπηρετούνται τα εθνικά συμφέροντα των ΑΛΛΩΝ (οι ισχυροί για τους αδύναμους και οι αδύναμοι για τους ισχυρούς).