«Κάθε εποχή χρειάζεται τη δική της εξέγερση. Το καθήκον σήμερα είναι να σώσουμε τη χώρα από τις εξαρτήσεις, που υπάρχουν από την ξένη βοήθεια»
«Η σημερινή εξέγερση είναι εξέγερση συνειδήσεων και τρόπου ζωής. Η οργή που υπάρχει πρέπει να γίνει δημιουργική οργή»
«Χρειάζεται επαναπροσδιορισμός αξιών και αρχών. Χρειαζόμαστε συλλογικότητα και συναινέσεις»
* Δείτε το βίντεο εδώ
Το Πολυτεχνείο είναι ζωντανό ως συλλογική μνήμη επί δεκαετίες, γιατί έφερε αποτελέσματα, γιατί άλλαξε τα δεδομένα, γιατί κίνησε την ιστορία της χώρας. Οράματα νέων ανθρώπων μέσα από τα συνθήματα, «ναι στη Δημοκρατία- όχι στο φασισμό», μετουσίωσαν κοινωνικές και πολιτικές ελπίδες γενεών και γενεών μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Δημοκρατία, η δημόσια Παιδεία, η Ελευθεροτυπία, το Κοινωνικό κράτος, ο Κοινοβουλευτισμός, το κράτος Δικαίου, ο Πολιτισμός- όλες αυτές οι ελπίδες, όλα αυτά τα κεκτημένα, για τα οποία σήμερα μπορούμε να είμαστε περήφανοι- αποτέλεσαν το σύνθημα της 17ης Νοέμβρη 1973.
Τότε, ένα χρόνο μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, η Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία χτιζόταν πάνω στο ριζοσπαστισμό εκείνης της γενιάς. Πέρασαν πολλά χρόνια και έγιναν πολλά στη χώρα. Δεν πρέπει να μηδενίζουμε όσα έγιναν. Η Ελλάδα έγινε μια ισχυρή Δημοκρατία, κατακτήσαμε πολλά, που δεν είχαν κατακτήσει προηγούμενες γενιές στη χώρα μας.
Όμως, κάθε στιγμή πρέπει να έχουμε αυτογνωσία και να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Οι τέσσερις δεκαετίες μετά το Πολυτεχνείο ήταν δεκαετίες που χτίσαμε τη Δημοκρατία μας, που αποκτήσαμε και κατακτήσαμε μεγάλα επιτεύγματα σε όλα τα επίπεδα, που άλλαξε η Ελλάδα. Σήμερα η Ελλάδα έχει για πολλά πράγματα να καυχιέται. Σύραμε, όμως, και παθογένειες αιώνων και προβλήματα, που σήμερα έχουν φτάσει πραγματικά στα όριά τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να ομολογήσουμε, ότι στα χρόνια που πέρασαν η κατανάλωση και ο καταναλωτισμός έγιναν αξίες. Η ατομική ευημερία χωρίς κανόνες έγινε αρχή και η καταπάτηση των συλλογικών κανόνων έγινε καθημερινότητα στη χώρα μας.
Χρειάζεται επαναπροσδιορισμός αξιών και αρχών. Χρειαζόμαστε αυτό που όλοι λέμε τόσο πολύ και κάνουμε τόσο λίγο, το «εμείς» μπροστά από το «εγώ». Μέσα σε αυτή την κρίση, που όλοι βιώνουμε και περιγράφουμε, χρειαζόμαστε συλλογικότητα και συναινέσεις, για τις οποίες δεν είμαστε περήφανοι ότι πετύχαμε ως χώρα, παρά μόνο σε περιόδους μεγάλων επαναστάσεων, μεγάλων αλλαγών ή μεγάλων κρίσεων.
Σήμερα τα μηνύματα είναι ζωντανά, το «όχι στο φασισμό» υπάρχει και σήμερα. Ο κοινωνικός φασισμός είναι γύρω μας, τον ζούμε. Το «όχι στο φασισμό» είναι ένα διαρκές αίτημα για το οποίο πρέπει να είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή. Το σύνθημα «Ψωμί , Παιδεία, Ελευθερία» έχει σήμερα τη δική του έννοια. Μεταφορικά, αλλά ίσως και κυριολεκτικά. Σήμερα, η νέα γενιά καλείται να δώσει το δικό της αγώνα, για τις αρχές και αξίες της. Η σημερινή γενιά καλείται να μπει μπροστά και εμείς να κάνουμε στην άκρη, αλλά και να την στηρίξουμε. Η νέα γενιά της Ελλάδας, οι 20άρηδες του σήμερα, είναι παιδιά που μεγάλωσαν στη Δημοκρατία, είναι παιδιά που μεγάλωσαν σε συνθήκες πρωτοφανούς ευημερίας για την Ελλάδα και την ιστορία της. Είναι η πιο μορφωμένη γενιά στην ιστορία της χώρας μας, παιδιά ώριμα, με πολλές παραστάσεις, μια γενιά με τόσα προσόντα, που μπορεί να «απογειώσει» τη χώρα.
Είναι μια γενιά, που σήμερα φαίνεται να έχει πολύ λίγες ευκαιρίες -και εκεί είναι η ευθύνη η δική μας, των προηγούμενων γενεών- για ανατροπές και υποστήριξη. Το κλειδί του μέλλοντος, το κλειδί για αυτή τη γενιά δεν μπορεί πάρα να είναι η Παιδεία, οι αλλαγές στην Παιδεία, που συνοδεύονται στη νεότερη ιστορία μας από συνεχείς συγκρούσεις.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι αλλαγές στην Παιδεία δεν μπορεί να είναι ένα αποσπασματικό μέτρο και μια μερική επιλογή.
Είναι ήδη σε εξέλιξη μια μεγάλη αλλαγή, που ξεκινάει από το Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό, το Λύκειο, τα Πανεπιστήμια, που χτίζει πάνω σε αυτά που πετύχαμε. Έχουμε πετύχει πολλά και έχει έρθει η στιγμή να κάνουμε τα άλματα που απαιτεί η σημερινή εποχή, όπως και στο παρελθόν κάναμε τα άλματα που απαιτούσαν εκείνες οι εποχές.
Και εδώ ο καθένας θα κριθεί. Στην αλλαγή για την Παιδεία περισσότερο από παντού χρειάζεται αυτό που γράφει ο Πλάτων στο βιβλίο του «Ο Πολιτικός» : Χρειάζεται και τόλμη και σύνεση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το Πολυτεχνείο και η 17η Νοέμβρη του 1973 ήταν πραγματικά μια εξέγερση -κάθε εποχή χρειάζεται τη δική της εξέγερση. Σήμερα, σε αυτή τη βαθύτατη κρίση που περνάει η χώρα μας, χρειαζόμαστε εξέγερση, μόνο που η εξέγερση δεν έχει πάντοτε τα ίδια χαρακτηριστικά.
Κάποτε χρειάστηκε η χώρα να πάρει τα όπλα. Άλλοτε οι νέοι αναγκάστηκαν να πάνε, στα 20 τους χρόνια, σε μπουντρούμια, να παλεύουν με το φασισμό και να καταφέρνουν να νικήσουν. Η σημερινή εξέγερση είναι εξέγερση συνειδήσεων και τρόπου ζωής. Η ανάγκη σήμερα είναι, η οργή που υπάρχει να γίνει δημιουργική οργή και το καθήκον δεν είναι πάρα πατριωτικό. Το καθήκον σήμερα είναι να σώσουμε τη χώρα από τις εξαρτήσεις, που υπάρχουν από την ξένη βοήθεια. Να σώσουμε τη χώρα από την υπανάπτυξη και από το πισωγύρισμα, από τις βαθιές ανισότητες και από τη φτώχεια.
Και αυτό είναι ένα πατριωτικό καθήκον, που αφορά σε όλες τις γενιές και τις δικές μας και τη γενιά των 20άρηδων. Αυτή η πατριωτική εξέγερση θέλει την πιο μεγάλη υπέρβαση, που δεν είναι ο λαϊκισμός του «βγείτε στους δρόμους», είναι η μεγάλη υπέρβαση του να δουλέψουμε συλλογικά, ώστε μέσα σε δύο χρόνια να ανατρέψουμε την κατάσταση που ζούμε σήμερα.
Και αυτό απέδειξαν οι γενιές των Ελλήνων, η νεολαία κάθε εποχής και θα το αποδείξει και η σημερινή νεολαία.