ΑΝΝΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΝΑΚύριε Πρόεδρε, θα ήθελα από το Βήμα της Βουλής, εκφράζοντας -φαντάζομαι- όλους τους συναδέλφους, να μεταφέρω τις ευχές και την αγωνία μας για την επιδείνωση της υγείας της κ. Γιαννάκου.
Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα, πριν ξεκινήσω, να σας πω ότι κάνατε ένα ατόπημα, το οποίο πρέπει να το αντιμετωπίσετε. Μέσα στα πλαίσια της σωστής λειτουργίας του Κοινοβουλίου για την επίτευξη όπου είναι δυνατόν συναινέσεων. Γυναίκες Βουλευτές απ’ όλα τα κόμματα έκαναν μία σοβαρή προσπάθεια με το Σύλλογο Γυναικών Ερευνητριών.
Είχαμε μία κοινή προσπάθεια, η οποία απέδωσε και την οποία υπέγραψαν βουλευτές από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και τον Σύριζα και εξήγησαν σε συνέντευξη Τύπου, η πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων κ. Κόλλια, η πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας κ. Κόρκα – και οι δύο στελέχη της Νέας Δημοκρατίας- και βεβαίως, η πρώην Πρόεδρος της Βουλής κα Μπενάκη, η κ. Δραγώνα και η κ. Φιλίνη. Επιτυγχάνεται αυτή η συναίνεση, δίνεται κοινή συνέντευξη Τύπου, έχουμε πραγματικά μια συνεργασία του Κοινοβουλίου με τους κοινωνικούς φορείς και εσείς επιλέγετε να καταθέσετε την ίδια τροπολογία μιας συγκεκριμένης Βουλευτού, χωρίς καμία ουσιαστική διαφορά, κάτι που κατά την άποψή μου είναι μία δοσοληψία, ένα βουλευτικό ρουσφέτι ανάμεσα σε Υπουργό και Βουλευτή.
Θα ήθελα να ξέρω πώς θα απολογηθείτε στις δικές σας Βουλευτίνες, στην πρώην Πρόεδρο της Βουλής, στην πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων και στην πρόεδρο της Επιτροπής Ισότητας. Το θεωρώ απαράδεκτο και θα σας παρακαλούσα να το ξαναδείτε.Πριν από λίγο ήρθε ο Υπουργός μετά από τέσσερις συνεδριάσεις, διάβασε ένα κείμενο καλών θέσεων, θετικών ιδεών, ένα κείμενο που θυμίζει περισσότερο μία έκθεση ιδεών και το οποίο είναι πολύ πιστό κείμενο στη γραμμή Καραμανλή: Να λέμε πράγματα ευχάριστα. Μας αρέσει να είμαστε πλούσιοι, υγιείς και ευτυχισμένοι, αντί φτωχοί, άρρωστοι και δυστυχισμένοι. Μόνο που τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα και πολύ πιο σύνθετα.
Κρατώ ορισμένα πράγματα από αυτά που είπε ο κύριος Υπουργός. Δεν πρέπει, λέει, να μιλάμε για δαπάνες. Πρέπει να μιλάμε για επενδύσεις. Αυτή είναι η διαφορά. Μόνο που τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά. Έρευνα χωρίς χρήματα δεν υπάρχει.
Θα ήθελα να επικεντρωθώ σε τέσσερα σημεία. Πρώτον, η Συμφωνία της Λισαβόνας, την οποία συμφωνήσαμε ως χώρα λέει ότι μέχρι το 2010 όλες οι χώρες έχουν δεσμευθεί να φθάσουν στο 3% από το 1,9% που ήταν τότε. Το είπαν όλοι οι συνάδελφοι: Η χώρα μας στο 0,6% χωρίς καμία αναφορά στον προϋπολογισμό του 2008 για αλλαγές. Επίσης, στη Συμφωνία της Λισαβόνας υπάρχει η συμφωνία για 2/3 συμμετοχής στην έρευνα της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων, ενώ στην Ελλάδα είναι κάτω από 30%. Καμία λέξη του Υπουργού επί του θέματος.
Στο δελτίο Τύπου που εξέδωσαν τα Υπουργεία Παιδείας και Έρευνας και Τεχνολογίας τον Ιούλιο του 2007, υπάρχουν στοιχεία για δεσμεύσεις ποσών. Συγκεκριμένα, 45 εκατομμύρια, 90 εκατομμύρια, 140 εκατομμύρια, για τα τρία πρώτα χρόνια για τη βασική έρευνα. Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε τώρα δεν υπάρχει καμία αναφορά στην αιτιολογική έκθεση και καμία αναφορά από τον Υπουργό σε αυτά που είχαν δεσμευθεί το καλοκαίρι ως ελάχιστα ποσά που να αφορούν τη βασική έρευνα. Πολλοί συνάδελφοι αναφέρθηκαν στο ΙΤΕ, το οποίο είναι πραγματικά μια δραματική περίπτωση αντιμετώπισης για την Κυβέρνηση ενός κορυφαίου Ινστιτούτου. Δεν είναι το θέμα πολλά ή λίγα. Δεν είναι θέμα έκτακτων επιχορηγήσεων. Είναι ότι έχουμε μια ανεξήγητη και απολύτως αυθαίρετη μείωση της χρηματοδότησης του τακτικού Προϋπολογισμού του ΙΤΕ που ανατρέπει, ουσιαστικά, τους σχεδιασμούς του καλύτερου Ιδρύματος της χώρας. Είναι ένα Ίδρυμα με διεθνείς αναγνωρίσεις, όπως σας είπε ο Κοινοβουλευτικός μας Εκπρόσωπος κ. Παπουτσής.
Επειδή δεν θέλουμε να σχολιάζουμε μόνο το θέμα της χρηματοδότησης, κάνουμε και προτάσεις. Εμείς προτείνουμε δύο πράγματα: Οριζόντια, πέρα από τον Προϋπολογισμό και τις δεσμεύσεις μας για 1,5% μέσα σε μια τετραετία, 40% από τον ιδιωτικό τομέα. Βάζουμε ένα στόχο που οφείλει να βάζει η πολιτική. Θέτουμε και άλλα δύο βασικά στοιχεία. Οριζόντιο προϋπολογισμό καινοτομίας, που σημαίνει ότι κάθε Υπουργείο πρέπει να έχει έναν προϋπολογισμό που θα πρέπει να μεταφράζεται σε πολιτική. Δεύτερον, προτείνουμε ένα ποσοστό από τις κρατικές προμήθειες και από τους εξοπλισμούς, να πάει για την έρευνα στη χώρα.
Δεύτερο στοιχείο από την ομιλία του κυρίου Υπουργού. Αναφέρθηκε στην καινοτομία, στη σημασία της, στα κλάστερ καινοτομίας που επισκέφτηκε, πόσο σημαντική είναι για την εποχή μας η καινοτομία. Μόνο που αυτό το νομοσχέδιο δεν έχει καμία σχέση με την καινοτομία. Δεν είναι ένα νομοσχέδιο που αφορά την έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία. Η καινοτομία δεν υπάρχει πουθενά ούτε ως λογική, ούτε ως φιλοσοφία, ούτε ως μέτρα.
Στις 14 Φεβρουαρίου βγήκε ο πίνακας αποτελεσμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την απόδοση των χωρών σε θέματα καινοτομίας και έρευνας. Δεν θα αναφερθώ στα νούμερα και στο πού βρίσκεται η Ελλάδα. Τα έχουμε πει πολλές φορές σε αυτή την Αίθουσα. Θα πω για τις πέντε κατευθύνσεις, οι οποίες συνοδεύονται από είκοσι πέντε δείκτες. Και θα ήθελα, κύριε Υπουργέ, να απαντήσετε σε ποιο απ’ αυτά που θα αναφέρω και που είναι οι βασικοί όροι με τους οποίους κρίνονται όλες οι χώρες, απαντά αυτό το νομοσχέδιο.
Είναι οι οδηγοί καινοτομίας. Εδώ είναι πολύ δείκτες. Οι πιο σημαντικοί είναι ο αριθμός των αποφοίτων στην έρευνα και στις θετικές επιστήμες, οι μεταρρυθμίσεις στην Ανώτατη Εκπαίδευση και βέβαια η αναλογία ευρυζωνικής διείσδυσης που βέβαια δεν υπάρχει ούτε ως στόχος μέσα στο νομοσχέδιο.
Ο δεύτερος κλάδος είναι η δημιουργία γνώσης. Εδώ κρινόμαστε, και κρίνονται οι χώρες από τις δημόσιες επενδύσεις στο R & D και από τις επενδύσεις των επιχειρήσεων. Επίσης, υπάρχουν δείκτες που αφορούν τη μέτρια και τη high tech τεχνολογία. Η τρίτη ομάδα είναι η καινοτομία και η επιχειρηματικότητα. Και εδώ έχει να κάνει με τις επιχειρήσεις που ξεκινούν μέσα από τα ίδια τα πανεπιστήμια με venture capital. Και πρέπει να πούμε ότι σε όλο το νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμία συγκεκριμένη μορφή σύνδεσης και δέσμευσης με τις μικρές επιχειρήσεις που ουσιαστικά είναι οι επιχειρήσεις, οι οποίες ξεκινούν με νέα προϊόντα και από εκεί και πέρα μπορούν να εκτιναχθούν, όπως έχουμε το παράδειγμα του ΙΤΕ.
Υπάρχει το θέμα των εφαρμογών με επιδόσεις σε όρους εργασίας και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, όπου επίσης έχουμε θέμα high tech εξαγωγών, αλλά και θέματα απασχόλησης εργαζομένων σε high tech τεχνολογίες, αλλά και σε άλλου είδους μορφές καινοτομίας και έρευνας που και εδώ είναι τα στοιχεία που ουσιαστικά πρέπει κάποιος να λάβει υπόψη για να αξιολογήσει στη συνέχεια με αυτά που προκύπτουν στα ερευνητικά κέντρα και στη σχέση τους με την αγορά εργασίας. Και το τελευταίο κομμάτι το οποίο τουλάχιστον στην αιτιολογική έκθεση θα έπρεπε να αναφέρεται, εάν θέλει η Κυβέρνηση να οργανώσει μια συνολική πολιτική που αφορά έρευνα, τεχνολογία και καινοτομία, είναι το θέμα της πνευματικής ιδιοκτησίας η οποία αφορά, κύριε Υφυπουργέ, τις πατέντες, ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα για την χώρα μας.
Αυτό το νομοσχέδιο, ιδιαίτερα τα τελευταία άρθρα που μπαίνουν σε λεπτομέρειες, είναι ένα νομοσχέδιο εξαιρετικά συγκεντρωτικό και γραφειοκρατικό. Η Βουλή βγαίνει από παντού. Στο άρθρο 51 ουσιαστικά μπορεί να αλλάξει το τοπίο στην έρευνα και να γίνει οτιδήποτε αποφασίσει η Κυβέρνηση χωρίς να περάσει από τη Βουλή, μόνο με προεδρικά διατάγματα. Το Π.Α.Ε.Τ., το οποίο γίνεται Ε.Π.Ε.Τ, δεν περνάει πλέον από τη Βουλή, ενώ περνούσε. Ο Πρόεδρος του Ε.Ο.Ε.Τ. δεν περνάει ακρόαση από τη Βουλή. Θα μπορούσε τουλάχιστον να περνάει ο Πρόεδρος του Ε.Ο.Ε.Τ. από τη Βουλή. Η Βουλή βγαίνει τελείως έξω από την έρευνα και την τεχνολογία, έστω και με τη λογική λογοδοσίας.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να πω δύο πράγματα που αφορούν συνολικά τα άρθρα 32 έως 54. Ουσιαστικά πρέπει να αποτυπώνεται το ενιαίο θεσμικό πλαίσιο και ο ενιαίος χώρος έρευνας. Δεν γίνεται τίποτε απ’ αυτά τα δύο. Έχουμε έναν πολυκατακερματισμό, μια λογική χειραγώγησης και ελέγχου και θέλω εδώ να πω τη βασική μας διαφορά σε μια μεταρρύθμιση- επανάσταση που έπρεπε να γίνει στο χώρο της έρευνας. Δεν συμφωνούμε με τη λογική του κρατικού ερευνητικού κέντρου. Είναι άλλο το δημόσιο ερευνητικό κέντρο και άλλο το κρατικό, το οποίο χειραγωγείται από το Υπουργείο ακόμη και με το πώς θα πληρώσει τα έξοδα των εισιτηρίων. Ποιο είναι το μεγαλύτερο κεφάλαιο στη χώρα; Είναι οι ερευνητές, είναι οι άνθρωποι που φεύγουν έξω. Δηλαδή έχουμε μια «αιμορραγία» κεφαλαίων. Πώς θα τους φέρουμε πίσω;
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτού)
Τελειώνω αμέσως, κύριε Πρόεδρε.
Υπάρχουν άρθρα, όπως το 30 και το 45, τα οποία περιγράφουν με λεπτομέρειες ότι θα τους δίνουμε ένα εισιτήριο, την οικοσκευή τους, το 50%. Αυτά είναι αστεία πράγματα για το πώς θα φέρει κανείς ερευνητές. Και εδώ είναι η αυτονομία των ερευνητικών κέντρων. Χρειάζεται αυτονομία στα ερευνητικά κέντρα όπως και αυτονομία στα πανεπιστήμια. Τετραετείς συμβάσεις, με δημόσια χρηματοδότηση αλλά με αξιολόγηση από τους ίδιους.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αναστάσιος Νεράντζης): Παρακαλώ, τελειώνετε. Έχετε υπερβεί κατά δύο λεπτά το χρόνο, κυρία Διαμαντοπούλου.
ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: Κύριε Υπουργέ, τελειώνω.
Έχουν μιλήσει πάνω από σαράντα Βουλευτές του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και αυτό γιατί στο πρόγραμμά μας το πρώτο και βασικό κεφάλαιο και η βασική μας επιλογή είναι «γνώση για όλους, τεχνολογία παντού». Πιστεύουμε βαθύτατα ότι το μεγαλύτερο κεφάλαιο της χώρας είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο και μια μεταρρύθμιση ουσιαστική στην έρευνα θα μπορούσε να είναι μια επανάσταση στο χώρο της παραγωγής, της οικονομίας και της κοινωνίας. Δυστυχώς, χάνεται ακόμη μια ευκαιρία!
Ευχαριστώ.