ΑΝΝΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΝΑΜε το βιβλίο σας που πρόσφατα παρουσιάστηκε και στην Πάτρα αναφέρεστε σε μια «Έξυπνη Ελλάδα». Πόσο μακριά είμαστε από αυτό το μοντέλο;
Πρόσφατα παρουσιάστηκε η λίστα κατάταξης των 28 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με θέματα που αφορούν την κοινωνία της γνώσης, της πληροφορίας σε σχέση με τη διοίκηση τη παραγωγή και κυρίως τη παιδεία. Η χώρα μας στους δείκτες αυτούς κατατάσσεται μεταξύ της 22ης και 27ης θέσης. Είμαστε λοιπόν μακριά από την εκπλήρωση των προϋποθέσεων ώστε η χώρα να συμμετέχει με επιτυχία στην κοινωνία της γνώσης που είναι το πεδίο ανταγωνισμού όλων των αναπτυγμένων αλλά και αναπτυσσόμενων χωρών. Στο βιβλίο μου επιμένω πώς αν συσπειρωθούμε πίσω από τον εθνικό στόχο της «κοινωνίας της γνώσης για ΟΛΟΥΣ» ώστε να αποφύγουμε το ψηφιακό χάσμα με τις άλλες χώρες και την δημιουργία ελίτ στη χώρα μας, μπορούμε σε σύντομο χρονικό διάστημα να το πετύχουμε. Έχουμε αποδείξει ως χώρα και ως λαός ότι όταν θέτουμε στόχους ΜΠΟΡΟΥΜΕ. Περιγράφω το όραμα, τους στόχους, τις πολιτικές, τα μέτρα, το χρονοδιάγραμμα και την ανάγκη διαφορετικών προτεραιοτήτων στον προϋπολογισμό. Η «Έξυπνη Ελλάδα» είναι πολύ κοντά μας και πολύ μακριά μας. Εξαρτάται από μας.
2.Όπως γράφετε και στο βιβλίο σας «η εποχή μας είναι η εποχή τουρίσκου, ατομικού και συλλογικού». Το προσωπικό σας ρίσκο στο χώρο της πολιτικής ποιο είναι;
Δεν μπορούμε πλέον να κινούμεθα στην «πεπατημένη». Στις μέρες μας η δουλειά, η σύνταξη, η ασφάλεια, η ποιότητα του αέρα και του νερού δεν είναι για τις γενιές που έρχονται αυτονόητα κεκτημένα. Υπάρχει ατομικό και συλλογικό ρίσκο και δεν αρκούν πολιτικές του παρελθόντος, όπου ένας ωραίος λόγος μιας χαρισματικής προσωπικότητας μπορούσε και να είναι αρκετός. Οι πολίτες ζητούν συγκεκριμένες απαντήσεις, σε συγκεκριμένα προβλήματα που τους απασχολούν, ζητούν καθαρότητα θέσεων ακόμη ζητούν και την ευκαιρία να οραματισθούν μια νέα κοινωνία, όμως με προϋποθέσεις πραγμάτωσης της. Παρόμοιες απαντήσεις προϋποθέτουν γνώση των προβλημάτων, επίγνωση των δυνατοτήτων, όραμα, σχέδιο και προοπτική υλοποίησης. Το συγκεκριμένο όμως και το σαφές, το καινοτόμο και το νέο απαιτούν «ρίσκο»! Δεν υπάρχει ιδιαίτερα σήμερα πολιτικός λόγος ενδιαφέρων χωρίς να προκαλεί αντίδραση. Γι αυτό και συνήθως η πεπατημένη είναι γενικολογίες που χαϊδεύουν αυτιά και ηθικολογίες αυτονόητες. Το προσωπικό μου ρίσκο είναι να καταθέτω αυτό που εγώ πιστεύω στον εσωτερικό αλλά και δημόσιο διάλογο. Όσο καταστροφική είναι η σύγκρουση προσώπων τόσο δημιουργική μπορεί να γίνει η σύγκρουση απόψεων
3.Γνωστά ονόματα σοσιαλδημοκρατών προλογίζουν το βιβλίο σας. Ξεχωρίσαμε το μήνυμα του Πολ Nίρουπ Pάσμουσεν, Προέδρου του Eυρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Kόμματος «Δεν μπορώ να φανταστώ μια πιο σύγχρονη και αφοσιωμένη σοσιαλδημοκράτισσα από την Άννα Διαμαντοπούλου». Αισθάνεστε έτσι; Τι σημαίνει σύγχρονη σοσιαλδημοκράτισσα; Έχει ο χώρος σας και μη σύγχρονους ; Η σοσιαλδημοκρατία είναι συνδεδεμένη με τα μεγαλύτερα επιτεύγματα που αφορούν το κοινωνικό κράτος αλλά και την ανάπτυξη. Σήμερα η σοσιαλδημοκρατία καλείται να προτείνει μια νέα «αρχή της Ιστορίας». Αναφέρομαι στο περίφημο βιβλίο του Φουκογιάμα για το τέλος της Ιστορίας με την επικράτηση της ελεύθερης αγοράς που αποδεικνύεται πόσο λάθος ήταν με την σημερινή κρίση στις παγκόσμιες αγορές αλλά κυρίως με το βάθεμα των ανισοτήτων. Σε όλους τους χώρους υπάρχει η έννοια του σύγχρονου σε αντίθεση με το παλαιό. Θεωρώ βάση της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης των αγορών της υψηλής τεχνολογίας, των νέων μορφών παραγωγής και εργασίας, αλλά και οικογένειας, μια ένα ισχυρό δημιουργικό τρίγωνο ανάμεσα στο «δημόσιο», το «ιδιωτικό» και την κοινωνία των πολιτών. Χρειαζόμαστε ισχυρό κράτος που να θέτει κανόνες και να εξασφαλίζει υψηλής ποιότητας δημόσια αγαθά, θέλουμε ιδιωτικό τομέα δημιουργικό και όχι παρασιτικό με εξωστρέφεια και αίσθηση δημοσίου συμφέροντος και θέλουμε μια οργανωμένη κοινωνία των πολιτών που παρεμβαίνει, συμμετέχει και ανατρέπει παντού: από τα θέματα περιβάλλοντος έως την ακρίβεια, από τα θέματα φτώχειας έως τα θέματα μεταναστών (π.χ. Ηλεία) Αυτό το τρίγωνο με επίκεντρο τον άνθρωπο, την ευημερία του συνόλου και κυρίως των πλέον αδύναμων υπάρχει ανάγκη να επιστρέψει στην Ευρώπη και στην Ελλάδα όπου κάτω από την κυριαρχία των συντηρητικών δυνάμεων, το Δημόσιο και επομένως η προστασία και ο έλεγχος υποχωρούν συνεχώς.
4.Προφανώς η πολιτική δίνει αφορμές για συγγραφικό έργο. Μήπως όμως και ο πολιτικός με το βιβλίο του επιλέγει να πει όσα δεν δύναται;
Προφανώς ένα βιβλίο γράφεται για να εκφράσει προσωπικές απόψεις και ιδέες. Για μένα τα γραπτά μου κείμενα είναι το προσωπικό ορμητήριο για να συμμετέχω στη συλλογική προσπάθεια η οποία απαιτεί συνθέσεις. Ας μην ξεχνάμε ότι ο γραπτός λόγος αποτελεί δέσμευση, και μάλιστα τόσο μεγαλύτερη, όσο πιο συγκεκριμένος είναι. Γεγονός είναι ότι στις μέρες των τηλεοπτικών παραθύρων – συχνά μονοθεματικών – είναι εξαιρετικά δύσκολη η παρουσίαση, πόσο μάλλον η ανάλυση θέσεων, και μάλιστα για θέματα που αν θες να πεις κάτι πέρα από το αυτονόητο, κινδυνεύεις όχι απλά να μην μεταδώσεις την θέση σου αλλά και να παρεξηγηθείς. Προσωπικά θεώρησα αναγκαίο να καταθέσω πέρα από τις ιδέες συγκεκριμένα πράγματα από την ελληνική πολιτική εμπειρία, και να μοιραστώ εμπειρίες μετά την πενταετή υπηρεσία μου στις Βρυξέλλες που είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω σε διαδικασίες 27 χωρών για την ανάπτυξη, το κοινωνικό κράτος, τις μεταρρυθμίσεις, την κοινή πορεία, τον παγκόσμιο ανταγωνισμό….
5.Πέρα από τα πρακτικά ζητήματα ως προς το δρόμο της ανάπτυξης, μήπως το βιβλίο σας αποτυπώνει μια ιδεολογική πλατφόρμα που εισηγείστε για τη σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα και το ΠΑΣΟΚ: Πολιτική χωρίς ιδεολογική βάση, αποτελεί μια απλή τεχνοκρατική διαχείριση πραγμάτων, καμιά φορά χρήσιμη, πλην όμως πολύ βραχυπρόθεσμη και χωρίς να δημιουργεί προοπτικές για την χώρα και τους πολίτες. Θεωρώ ότι στις μέρες μας, με την έντεχνη χρησιμοποίηση από την Ν.Δ. «αριστερού» λόγου – που προσελκύει ακουστικά αλλά βασικά κακοποιεί έννοιες όπως «μεταρρύθμιση», «κοινωνική ευαισθησία», «δίκαιη κοινωνία» – η προβολή και παρουσίαση των καθαρών θέσεων της σοσιαλδημοκρατίας, συμβάλλει στην αποσαφήνιση υπαρκτών διαφορών τόσο στην ιδεολογική αντίληψη όσο και πολιτική πρακτική των δύο πολιτικών χώρων , αλλά και πέραν αυτών.
6.Έχοντας περάσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Κυβέρνηση και την αντιπολίτευση, ποιος είναι ο πολιτικός ρόλος που σας γοητεύει περισσότερο; Δεν είναι τυχαίο ότι όποιος μπαίνει στην πολιτική μένει. Παρά τις τεράστιες δυσκολίες, τις συγκρούσεις, τις απογοητεύσεις η πολιτική παραμένει η πιο γοητευτική πρόκληση. Η δυο πιο σημαντικές εμπειρίες μου ήταν όταν έγινα Νομάρχης στα 26 και Επίτροπος στα 40. Σήμερα γνωρίζω καλά τη σημασία τόσο του τοπικού όσο και του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι.
7.Πως βλέπετε σήμερα να διαμορφώνεται η πολιτική κατάσταση; Σε περίπτωση εκλογών μπορεί να υπάρξει αυτοδύναμη Κυβέρνηση ή το ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να εξετάσει εκτενέστερα τα σενάρια συνεργασίας;
Με το δεδομένο εκλογικό νόμο και τα τρέχοντα στοιχεία των δημοσκοπήσεων η αυτοδυναμία οποιουδήποτε κόμματος, φαντάζει ως όνειρο απατηλό. Το πρόσθετο στοιχείο είναι ότι με το πριμ των σαράντα εδρών, δεν υπάρχει ούτε δυνατότητα Κυβέρνησης συνεργασίας χωρίς την συμμετοχή του πρώτου κόμματος. Αν σε αυτά τα «τεχνικά» δεδομένα, προσθέσουμε τα σημερινά «πολιτικά» δεδομένα άρνησης των κομμάτων της αριστεράς να συμβάλλουν στην διακυβέρνηση της Χώρας – είτε με προεκλογική είτε με μετεκλογική συνεργασίας – ένας τρόπος υπάρχει, για να απαλλαγούμε από την αδιέξοδη και αντιλαϊκή πολιτική της Ν.Δ.: Αυτοδύναμη Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. Κάθε είδους συνεργασίες αφορούν βεβαίως τον χώρο της Αριστεράς και απαιτούν κοινή ατζέντα που άλλοτε υπάρχει και άλλοτε όχι.
8.Αν ήσασταν για μια μέρα Πρωθυπουργός της χώρας ποια θα ήταν τα τρία πράγματα που θα αλλάζατε ; Σε μια δημοκρατική διακυβέρνηση – με συλλογικότητα και αποτελεσματικότητα – τίποτα δεν αλλάζει σε μια μέρα, εκτός από την σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου. Πιστεύω βαθιά ότι ένας πρωθυπουργός πρέπει να ταυτίζει την πορεία του με έναν εθνικό στόχο. Κάτι που είδαμε στο παρελθόν και δεν υπάρχει πια.
9.Με δεδομένες τις κινήσεις ανασυγκρότησης που έχουν γίνει στο ΠΑΣΟΚ πως διαβαθμίζετε το δικό σας ρόλο στο Κίνημα; Είμαστε πολλοί και καλοί. Η συλλογικότητα στη δράση και το ενιαίο κέντρο αποφάσεων θα αναβαθμίσει το ρόλο του κινήματος που είναι το ζητούμενο. Η επιμέρους διαβαθμίσεις δεν απασχολούν τη κοινωνία.
10.Η κακή ερώτηση που γίνεται στους πολιτικούς, κι ελπίζω να μην παρεξηγηθεί, είναι αν ο πολιτικός οραματίζεται αναβάθμιση του εαυτού του μέχρι του σημείου να γίνει αρχηγός κόμματος. Θεωρείτε επικίνδυνο να απαντήσετε θετικά αυτήν την εποχή
Θεωρώ επικίνδυνη και αδιέξοδη τη συζήτηση αυτή ιδιαίτερα όταν έχουν περάσει λίγοι μόνο μήνες από την εκλογή προέδρου του ΠΑΣΟΚ.
11.Ο Ανδρέας Φούρας κατά την παρουσίαση του βιβλίου σας στην Πάτρα είπε ότι “στο δίλημμα μεταξύ κοινωνίας και αγοράς δεν ήμασταν ξεκάθαροι” .Θα θέλατε να σχολιάσετε αυτήν την παρατήρηση;
Αν εξειδικεύσουμε τη συζήτηση στο τι έγινε στους επιμέρους τομείς που αφορούσαν την οργάνωση του κράτους και την παραγωγή δημόσιων αγαθών από την μια μεριά και την οργάνωση της παραγωγικής βάσης της χώρας και την παραγωγή πλούτου από την άλλη, θα συμφωνήσουμε για το τι πρέπει να κάνουμε τώρα. Το ΠΑΣΟΚ έχει να επιδείξει ένα τεράστιο έργο για το οποίο είναι υπερήφανο και βεβαίως οφείλει να διδαχτεί από τα λάθη του.