Η γυναίκα που πρόβαλε ως τρίτος πόλος για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ μιλά στο Travel Times για όλα τα «καυτά» θέματα που απασχολούν τον τουρισμό και καταθέτει μια ρηξικέλευθη πρόταση που αναμένεται να συζητηθεί. Ταυτόχρονα αναφέρεται στο νέο μοντέλο ανάπτυξης που έχει ανάγκη ο τουρισμός, μιλά για τον προσανατολισμό των τουριστικών επενδύσεων, την ανάγκη πλήρους αναδιοργάνωσης των αερομεταφορών στη χώρα μας και την ανάγκη να εξακολουθήσει να πετά η Ολυμπιακή. Και φυσικά μιλά για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και την προοπτική ανάκαμψης του ΠΑΣΟΚ μετά την ολοκλήρωση των επώδυνων εσωκομματικών διαδικασιών.
Τ.Τ.: Πώς βλέπετε την εικόνα που έχουν οι ξένοι για τη χώρα μας; Σας προβληματίζουν οι πρόσφατες δηλώσεις Βρετανών παραγόντων και μέσων μαζικής ενημέρωσης που κάνουν λόγο για «ηθική κατάπτωση της πολιτικής ηγεσίας» που δεν δικαιούται να ζητεί την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα; Νιώθετε η χώρα μας να έχει κύρος στο εξωτερικό; Η πολυετής εμπειρία σας στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα σας επιτρέπει να έχετε μια εικόνα για την τροχιά που ακολουθεί το κύρος της Ελλάδας στο εξωτερικό.
Α.Δ.: «Η πεντάχρονη θητεία μου στις Βρυξέλλες με έμαθε να βλέπω την Ελλάδα με τα μάτια του κόσμου και τον κόσμο με τα μάτια της Ελλάδας, όπως έγραφα στο βιβλίο μου “Η Έξυπνη Ελλάδα”. Τα όσα συμβαίνουν στον κόσμο, το τι απασχολεί τη διεθνή και ευρωπαϊκή κοινότητα, ελάχιστη σχέση έχουν με τα όσα απασχολούν την ελληνική επικαιρότητα. Η εξαγωγή μιας εικόνας “ηθικής κατάπτωσης της πολιτικής ηγεσίας” έχει πράγματι πολύ σημαντικές επιπτώσεις, όχι μόνο στην εικόνα της χώρας. Έχει επιπτώσεις στο σκληρό ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουμε, στην εμπιστοσύνη που εμπνέουμε για τις δεσμεύσεις μας, στην αξιοπιστία της χώρας. Το 2004 η χώρα είχε επιτύχει το μέγιστο κύρος της ιστορικά με την επιτυχία ένταξης στην ΟΝΕ (κανένας δεν σκέφτεται τι θα συνέβαινε αν ακόμη είχαμε τη δραχμή) και τους ανέλπιστα επιτυχημένους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η Ελλάδα έχει δημιουργήσει ένα διεθνές brand name μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας, η οποία, δίπλα στον ήλιο, τη θάλασσα και τον πολιτισμό, διαθέτει δυνατότητα να πετύχει κάθε στόχο που θέτει! Δυστυχώς η σημερινή πραγματικότητα δεν επιτρέπει την αυτοπεποίθηση που νιώθαμε ως χώρα και ως λαός».
Τ.Τ.: Υπάρχουν συνάδελφοί σας, όπως ο κ. Πάγκαλος, που μιλώντας στο Travel Times υποστηρίζουν ότι το υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης είναι εντελώς άχρηστο. Άλλοι πάλι, όπως ο κ. Παπουτσής, κάνουν λόγο για την ανάγκη διεύρυνσης των αρμοδιοτήτων του έτσι ώστε να ασκηθεί μια ουσιαστική πολιτική σε έναν τομέα που αντιπροσωπεύει το 18% του ΑΕΠ. Εσείς τι σκέφτεστε;
Α.Δ.:«Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι η ύπαρξη ή μη υπουργείου Τουρισμού. Ζητούμενο είναι μια σταθερή και πολύπλευρη πολιτική για τον τουρισμό, που εκτείνεται από τη χωροταξία, την πολεοδομία και το περιβάλλον μέχρι τις συγκοινωνίες και τις μεταφορές, τα δάση και τις παραλίες. Καλύπτει τις επενδύσεις σε ανθρώπους και κτίρια, τις ανταγωνιστικές τιμές του προϊόντος και της αγοράς, την παροχή υγείας και ασφάλειας, την προώθηση υπηρεσιών ποιότητας. Επειδή λοιπόν ο τουρισμός απαιτεί ένα σύνολο οριζοντίων πολιτικών, το σημαντικότερο είναι η λειτουργία ενός διυπουργικού οργάνου, στο οποίο θα λαμβάνονται αποφάσεις στη βάση εισηγήσεων για μέτρα και πολιτικές. Διυπουργικό όργανο με επικεφαλής τον Πρωθυπουργό δείχνει και την προτεραιότητα που πρέπει να δώσουμε στο θέμα».
Τ.Τ.: Γιατί δεν πραγματοποιούνται ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα; Τι νομίζετε ότι πρέπει να γίνει για να προσελκυστούν ξένα επενδυτικά κεφάλαια στον τουρισμό και ευρύτερα στην ελληνική οικονομία;
Α.Δ.: «Ο χώρος του τουρισμού αντιμετωπίζει κατ’ αρχήν τα ίδια προβλήματα με κάθε είδους επένδυση. Μη σταθερό φορολογικό πλαίσιο, γραφειοκρατία, έλλειψη επαρκούς ανθρώπινου δυναμικού με ειδικά προσόντα και την κλασική πλέον αρχή της “προστασίας των ανταγωνιστών και όχι του ανταγωνισμού”. Η ορθολογικοποίηση της λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών είναι μια αυτονόητη προϋπόθεση. Είναι όμως σημαντικό να προσδιορίσουμε και να κατευθύνουμε το είδος των τουριστικών επενδύσεων οι οποίες υπηρετούν τις ελληνικές μοναδικότητες. Δηλαδή από τη λογική του τεράστιου ξενοδοχείου στην ακρογιαλιά, που ως προϊόν υπάρχει στις μέρες μας σε κάθε γωνιά του πλανήτη, να δώσουμε προτεραιότητα σε ό,τι έχει σχέση με την κλίμακα και τις ιδιαιτερότητες του δικού μας φυσικού και αρχιτεκτονικού περιβάλλοντος και του πολιτισμού, όπως εξήγησα πριν».
Τ.Τ.: Σίγουρα όμως το επενδυτικό κλίμα επηρεάζεται και από την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας.
Α.Δ.: «Δείτε, η παγκοσμιοποίηση, τα χαμηλά μεροκάματα στην Ανατολική Ευρώπη, η επιθετική πολιτική της Κίνας, της Ινδίας κ.ά. στη διεθνή αγορά, επιβάλλουν μια άλλη μορφή ανάπτυξης για τη χώρα μας. Διέξοδός μας είναι η αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου και η εκτεταμένη παρουσία μας στο χώρο των υπηρεσιών. Εδώ εντάσσεται η κοινωνία της πληροφορίας, οι κοινωνικές υπηρεσίες και φυσικά ο τουρισμός. Καλή και αναγκαία η κάθε μορφής διαφήμιση και η προώθηση του lifestyle. Ακόμη σημαντικότερο όμως είναι κάθε τουρίστας που επισκέπτεται τη χώρα να λειτουργεί τελικά ως πρέσβης καλής θέλησης για τη χώρα μας. Αυτό σημαίνει οργανωμένα σχέδια τοπικής ανάπτυξης, πιστοποίηση ποιότητας, προϊόντων και υπηρεσιών και κυρίως απαιτείται ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, που αφορά τον “έξυπνο τόπο”. Δηλαδή την αξιοποίηση του συγκριτικού πλεονεκτήματος, της ιστορίας, του πολιτισμού, της μυθολογίας και των τοπικών προϊόντων, σε συνδυασμό με υψηλή τεχνολογία, αναψυχή και εκπαίδευση. Π.χ., ας σκεφθούμε ένα θεματικό πάρκο με τους Θεούς του Ολύμπου στην Πιερία ή τους Κενταύρους στο Πήλιο, τα μήλα και τις καμέλιες».
Τ.Τ. :Κυρία Διαμαντοπούλου, πολλή συζήτηση γίνεται για την τουριστική και παραθεριστική κατοικία στην Ελλάδα. Εν αναμονή μάλιστα της κατάρτισης του ειδικού χωροταξικού σχεδίου για τον τουρισμό δεν είναι λίγοι αυτοί που εκφράζουν τους φόβους τους «να γίνει η Ελλάδα μια νέα Ισπανία». Τι θεωρείτε αναγκαίο να γίνει στην κατεύθυνση αυτή;
Α.Δ.: «Πρώτα να επισημάνουμε τη διάκριση ανάμεσα στην τουριστική και παραθεριστική κατοικία. Συμφωνώ με την οργανωμένη τουριστική κατοικία υψηλής ποιότητας ως προέκταση της τουριστικής επιχειρηματικής δραστηριότητας και ως ειδικό τουριστικό προϊόν, ως εργαλείο επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και αναβάθμισης της τουριστικής προσφοράς. Διότι άλλο αυτό και άλλο η εξοχική κατοικία. Φυσικά προηγείται η χωροθέτηση αυτής της δραστηριότητας και η ελεγχόμενη δόμηση ώστε να μην προσβάλλεται το περιβάλλον και ανθεί σε βάρος του η κερδοσκοπία».
Τ.Τ.: Τουριστική οικονομία και αερομεταφορές είναι έννοιες αλληλένδετες. Στο συγκεκριμένο τομέα υπάρχουν πολλές συνιστώσες μεταξύ των οποίων, πρώτον, η επαναδιαπραγμάτευση με τη γερμανική Hochtief της σύμβασης για το αεροδρόμιο των Σπάτων. Το «Ελευθέριος Βενιζέλος» θεωρείται ένα εξαιρετικό αλλά ταυτόχρονα πανάκριβο αεροδρόμιο. Δεύτερον, το άνοιγμα στρατιωτικών αεροδρομίων για την υποδοχή και εμπορικών πτήσεων. Τρίτον, το ενδεχόμενο ιδιωτικοποίησης (εξ ολοκλήρου ή εν μέρει) κάποιων περιφερειακών αεροδρομίων. Τέταρτον, η άθλια εικόνα ορισμένων περιφερειακών αεροδρομίων. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει στον τομέα αυτόν;
Α.Δ.: «Υπάρχει θέμα αναδιάταξης του συνολικού θεσμικού συστήματος αερομεταφορών της Ελλάδας… Πρέπει τα αεροδρόμια να αποκτήσουν μια επιθετική πολιτική marketing για την προσέλκυση απευθείας τακτικών πτήσεων σε ετήσια βάση, ένα εγχείρημα το οποίο θα μπορούσε να ενισχυθεί και από την ΕΕ. Χωρίς ένα συνολικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, αποσπασματικές ρυθμίσεις υπάρχει κίνδυνος όχι μόνο να εξυπηρετήσουν μεμονωμένα συμφέροντα αλλά και να δημιουργήσούν δεσμεύσεις που μακροπρόθεσμα θα δυσχεράνουν το όλο εγχείρημα. Η ανάγκη παροχής ανταγωνιστικών υπηρεσιών ποιότητας στις αερομεταφορές είναι προφανώς ζητούμενο».
Τ.Τ. :Θεωρείτε εφικτό να έχει βρεθεί οριστική λύση για το μέλλον της Ολυμπιακής Αεροπορίας ως τις επόμενες βουλευτικές εκλογές; Πώς θα περιγράφατε το πρόβλημα Ολυμπιακή; Από τι θα κριθεί η λύση του γόρδιου δεσμού κατά τη γνώμη σας;
Α.Δ.:«Η Ολυμπιακή είναι συνδεδεμένη με τη διεθνή παρουσία της χώρας τα τελευταία 50 χρόνια και πρέπει να συνεχίσει να πετάει. Δεν είμαι όμως καθόλου βέβαιη για την εξέλιξη των πραγμάτων. Το θέμα έχει ποικίλες προεκτάσεις και απαιτεί σοβαρή αντιμετώπιση και φυσικά αποφυγή δηλώσεων απαξίωσής της. Έχει ενδιαφέρον να θυμηθεί κανείς τι έλεγε η κυβέρνηση ως αντιπολίτευση, τι δήλωνε Πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη πριν από τρία χρόνια, τι δήλωνε ο υπουργός Μεταφορών πριν από λίγους μήνες. Και τις συνέπειες που είχαν αυτές οι δηλώσεις στην αξιοπιστία της εταιρείας. Ας ελπίσουμε ότι θα κυριαρχήσει σύνεση και υπευθυνότητα».
Τ.Τ.: Εξαιρετικά χρήσιμο για την ανάπτυξη του τουρισμού πόλεων θεωρείται το διευρυμένο ωράριο λειτουργίας μέσων όπως το μετρό ή ο ηλεκτρικός τα Σαββατοκύριακα. Τι νομίζετε ότι πρέπει να γίνει;
Α.Δ.: «Είναι σαφές ότι όσο καλύτερες και πληρέστερες είναι οι παρεχόμενες υπηρεσίες και διευκολύνσεις στη διακίνηση των πολιτών και φυσικά των επισκεπτών, τόσο το καλύτερο. Κάθε μέτρο σε αυτή την κατεύθυνση είναι θετικό, πόσο μάλλον σε μια πόλη όπως η Αθήνα, που δεν κοιμάται ποτέ. Νομίζω ότι μια σωστή έρευνα πάνω στο θέμα θα δώσει την ενδεδειγμένη σχέση εξυπηρέτησης και κόστους για το κοινωνικό σύνολο».
T.T.: Επιτρέψτε μας μια τελευταία ερώτηση που έχει να κάνει με τις πολιτικές εξελίξεις. Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι αναγκαίες αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν ώστε να ανακοπεί η πτωτική πορεία – τουλάχιστον όπως αυτή αποτυπώνεται στο επίπεδο των δημοσκοπήσεων – του ΠΑΣΟΚ ώστε να μπορέσει αυτό να διεκδικήσει και πάλι την εξουσία; Η ανανέωση των οργάνων που έγινε στο πρόσφατο Συνέδριο μπορεί να λύσει το πρόβλημα ή είναι αναγκαίες και άλλες κινήσεις; Πόσο σας ικανοποιεί το επίπεδο ενότητας που έχει κατακτηθεί μέσα στο κόμμα σας;
Α.Δ.: «Το ΠΑΣΟΚ είναι ίσως το μόνο κόμμα που διαθέτει ένα πλήρες και καλά τεκμηριωμένο πρόγραμμα, με απαντήσεις σε όλα τα κρίσιμα θέματα που απασχολούν την κοινωνία μας, με ολοκληρωμένες πολιτικές και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Δυστυχώς δεν επικεντρωθήκαμε σε αυτά όσο έπρεπε και δεν προβάλαμε ως εναλλακτική λύση στη διακυβέρνηση της χώρας. Θέλω να πιστεύω ότι με την ολοκλήρωση των εσωκομματικών μας διαδικασιών, που από μόνες τους αποτελούν στοιχείο ανάδειξης μιας απαράδεκτης εσωστρέφειας, με την άμεση διάταξη όλων των στελεχών μας σε θέση μάχης, ενάντια στην ανερμάτιστη κυβερνητική πολιτική, και φυσικά με πολλή δουλειά όλων, το κλίμα θα αντιστραφεί. Ένα είναι βέβαιον: δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για λευκές επιταγές, λευκές απεργίες, λευκή ψήφο».
Who is who
Η κυρία Άννα Διαμαντοπούλου είναι βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ. Έχει επίσης διατελέσει επίτροπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και υφυπουργός Ανάπτυξης στην κυβέρνηση του κ. Κ. Σημίτη.
Συνέντευξη στους ΣΠ. ΚΤΕΝΑ και Π. Δ. ΥΦΑΝΤΗ