ΑΝΝΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΝΑ«Η σχέση επιχειρήσεων και ελληνικού κράτους είναι σχέση εχθρότητας και εξάρτησης»
Συνέντευξη στα Ναυτικά Χρονικά
Σε πρόσφατη συνέντευξη σας δηλώσατε ότι στη χώρα μας χρειαζόμαστε ένα ισχυρό κράτος που να θέτει κανόνες και να εξασφαλίζει υψηλής ποιότητας δημόσια αγαθά ενώ θέλουμε ιδιωτικό τομέα δημιουργικό και όχι παρασιτικό με εξωστρέφεια και αίσθηση δημοσίου συμφέροντος. Κατά την άποψή σας πώς μπορεί να υπάρξει ένας δημιουργικός ιδιωτικός τομέας όταν οι περισσότεροι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες συνέχεια αισθάνονται και εισπράττουν ότι είναι εχθροί του κράτους;
Η σχέση επιχειρήσεων και ελληνικού κράτους είναι μια σχέση εχθρότητας και εξάρτησης. Αυτό πρέπει να εξαλειφθεί.
Υπάρχει ανάγκη για μια νέα σχέση κράτους , αγοράς και πολίτη. Κράτος και ιδιωτικός τομέας με τα χαρακτηριστικά που αναφέρετε και πολίτης ενεργός και οργανωμένος να προωθεί και στηρίζει τις ανάγκες και επιλογές του. Όπως αναλυτικά αναφέρω στο βιβλίο μου «η Έξυπνη Ελλάδα», η προώθηση αυτής της νέας σχέσης και τα ευεργετικά αποτελέσματα της, προϋποθέτουν ένα περιβάλλον συμμετοχής, ποιότητας, αλληλεγγύης, ισότητας και εμπιστοσύνης. Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις σχέσεις κράτους – επιχειρηματία – πολίτη είναι κυρίαρχο θέμα για ένα δημιουργικό ιδιωτικό τομέα. Καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα αν βασίζεται σε αλλεπάλληλα επίπεδα ελέγχου – σε λογικές αστυνόμευσης. Από μια χώρα χιλιάδων κανόνων και χιλιάδων ατιμώρητων παραβατών πρέπει να γίνουμε μια χώρα λίγων κανόνων και λίγων παραδειγματικά τιμωρούμενων παραβατών. Αυτό γίνεται με αποσαφήνιση και απλούστευση του θεσμικού πλαισίου, με δραστική απλοποίηση κάθε διαδικασίας στο επίπεδο υπεύθυνης δήλωσης και βέβαια με την χωρίς έλεος τιμωρία κάθε παραβάτη
Όλες οι κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια επιθυμούν να γίνουν επενδύσεις από τον ελληνικό εφοπλισμό στη στεριά. Οι περισσότεροι όμως επιχειρηματίες της θάλασσας τονίζουν ότι η γραφειοκρατία και το δαιδαλώδες ρυθμιστικό και νομοθετικό πλαίσιο τους παγώνει για να ολοκληρώσουν μεγάλα ανοίγματα. Πώς στέκεστε σε αυτή την τοποθέτηση;
Είναι σαφές ότι το επενδυτικό περιβάλλον δεν είναι εύκρατο. Υπάρχουν βεβαίως εφοπλιστές οι οποίοι έχουν επενδύσει προς όφελος δικό τους αλλά και της χώρας.
Ο ελληνικός εφοπλισμός έχει πετύχει γιατί έχει προσαρμοσθεί στο διεθνές περιβάλλον, γνωρίζει τους κανόνες του παιχνιδιού και αξιοποιεί το «ελληνικό δαιμόνιο».
Δυστυχώς στην χώρα μας κάθε σοβαρός επενδυτής έρχεται αντιμέτωπος με δαιδαλώδεις και συχνά απροσδιόριστες προϋποθέσεις και με ένα ασταθές επιχειρηματικό περιβάλλον που οδηγούν σε αδιαφανείς διαδικασίες, γεγονός που συχνά εκμηδενίζει ακόμη και τα οικονομικά κίνητρα που η χώρα προσφέρει ως δέλεαρ. Δεν φαίνεται να συνειδητοποιούμε ότι ένας σοβαρός επενδυτής ενδιαφέρεται να κινείται σε υγιές και σταθερό περιβάλλον και προσβλέπει σε εύλογα κέρδη μέσα από ένα μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, που ξεκινά από το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της επένδυσης και έναρξη απόδοσης της. Η νέα σχέση κράτους – επιχειρηματία – πολίτη είναι από τις βασικές προϋποθέσεις αντιμετώπισης της κατάστασης.
Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ προσπάθησαν αλλά μάλλον δεν κατάφεραν να πατάξουν το φαινόμενο της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα. Ο υπουργός οικονομίας κ. Χριστοδουλάκης είχε αναλάβει μάλιστα σημαντικότατες πρωτοβουλίες σε αυτό το πλαίσιο. Που πιστεύετε ότι σκοντάφτει συνέχεια η καλή πρόθεση και οι ορθές προσπάθειες κάποιων φιλότιμων πολιτικών;
Να σας θυμίσω ότι την τελευταία τετραετία στο χώρο της οικονομίας είχαμε κατάργηση πολλών μέτρων που είχαν πάρει οι Κυβερνήσεις Σημίτη, και στην συνέχεια ακολούθησε η επιστροφή σε αυτά από προφανή αδυναμία να θεσπίσουν κάτι άλλο εξίσου αποτελεσματικό. Αυτή είναι η πραγματικότητα που βλέπουμε, από το μείζον θέμα της περίφημης «απογραφής» και του τρόπου αποτύπωσης των αμυντικών δαπανών – που η Κυβέρνηση επέστρεψε στη μέθοδο που κατήγγειλε- , μέχρι την επιστροφή στην έκπτωση με τις αποδείξεις δαπανών στην φορολογική μας δήλωση . Η εποχή μας απαιτεί γνώση, σχεδιασμό, και γρήγορες αποφάσεις. Απαιτεί σωστή ανάγνωση των πραγματικών αναγκών της χώρας και της διεθνούς εμπειρίας. Απαιτεί απλές διαφανείς διαδικασίες άξιους δημόσιους λειτουργούς και μέτρα που κλείνουν αντί να ανοίγουν παραθυράκια στο νόμο. Η υποταγή σε επικοινωνιακές ανάγκες που προκύπτουν από τις δημοσκοπήσεις, απλά επιδεινώνουν τα πράγματα..
Παρά την υψηλή ανεργία στην Ελλάδα, και ειδικά σε ορισμένες περιοχές της άγονης περιφέρειας, εντούτοις δεν έχει γίνει μια συντονισμένη προσπάθεια από την πολιτεία αλλά και τα κόμματα για την ενδυνάμωση του ναυτικού επαγγέλματος. Με γνώμονα την ενασχόλησή σας σε θέματα απασχόλησης στην Επιτροπή ποιες κινήσεις θεωρείται ενδεδειγμένες για την προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα και την προώθηση μιας ναυτικής καριέρας που θα συμβάλλει στη μείωση της ανεργίας με υψηλούς μισθούς για τους νέους;
Σίγουρα, η ελληνική ναυτιλία έχει ανάγκη από έλληνες ναυτικούς. Αναγνωρίζεται όμως από παντού ότι σε ένα καθεστώς ανταγωνισμού προς τα κάτω, είναι πολύ δύσκολο να επιτύχουν οι Έλληνες ναυτικοί όταν οι απαιτήσεις άλλων εθνικοτήτων είναι αισθητά χαμηλότερες. Η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού τους επιπέδου, η δημιουργία νέων ειδικοτήτων, είναι ένας τρόπος δημιουργίας νέων συγκριτικών πλεονεκτημάτων. Η συνεργασία Κράτους-εφοπλιστών για την αναγνώριση των αναγκών και το συντονισμό μιας παρεμβατικής προσπάθειας είναι επίσης απαραίτητη.
Σημαντικό στοιχείο για την ενίσχυση της ναυτικής απασχόλησης, όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία, είναι η παροχή φορολογικών απαλλαγών για τους ναυτικούς, μέτρο που λειτουργεί τόσο ως κίνητρο για την προσέλκυση στο επάγγελμα, όσο και ως συμβολή στη μείωση του εργατικού κόστους, παράλληλα με την κάλυψη του κόστους επαναπατρισμού. ΄ Τα μέτρα για την ναυτική απασχόληση μπορούν να συνδεθούν με το ειδικό φορολογικό καθεστώς των ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Η ενίσχυση της απασχόλησης απαιτεί βελτίωση και εκσυγχρονισμό της ναυτικής εκπαίδευσης, αλλά και ειδικά προγράμματα για την ευέλικτη κατάρτιση των υφιστάμενων κατωτέρων πληρωμάτων, παράλληλα με την πολιτική και τα μέτρα για την προσέλκυση νέων στο ναυτιλιακό επάγγελμα, για τη διατήρηση της τεχνογνωσίας.
Πόσο καλά και τι ακριβώς γνωρίζουν οι βουλευτές την αντιπολίτευσης για τη δύναμη της ελληνικής ναυτιλίας;
Όπως σε όλα τα θέματα οι βουλευτές – συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης – γνωρίζουν τόσα όσα τους εξασφαλίζουν οι προσωπικές τους εμπειρίες και σε ένα βαθμό οι πολιτικές που προωθεί το κόμμα τους. Γενική πάντως θεωρώ ότι είναι η αναγνώριση της μεγάλης συμβολής της ελληνικής ναυτιλίας στην διεθνή παρουσία της Χώρας και στην στήριξη της εθνικής οικονομίας.
Έχετε ασχοληθεί ιδιαίτερα ως υφυπουργός Ανάπτυξης με τα περίπλοκα θέματα της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης Περάματος. Υπάρχει ελπίδα σε αυτόν τον κλάδο για περαιτέρω ανάπτυξη; Που πιστεύετε ότι πρέπει όλοι (Επιχειρήσεις, κρατικοί φορείς, πελατειακό κοινό) να κάνουν την αυτοκριτική τους;
Η παγκοσμιοποιημένη αγορά ασκεί τρομακτικές πιέσεις για μείωση των τιμών. Έχουν δημιουργηθεί νέα λιμάνια και ναυπηγοεπισκευαστικά κέντρα. Μας ανταγωνίζονται χώρες χαμηλού εργατικού κόστους, και η συνεχιζόμενη υποτίμηση του δολαρίου έναντι του ευρώ, καθιστά την Ευρωζώνη μη ανταγωνιστική, από πλευράς κόστους. Όπως και σε άλλους κλάδους της ελληνικής βιομηχανίας και επιχειρηματικής δράσης, η επιτυχία βασίζεται στην αξιοποίηση του συγκριτικού πλεονεκτήματος. Για την βελτίωση της ποιότητας και ταχύτητας του προσφερόμενου έργου, ζητούμενο είναι η αναδιάρθρωση του κλάδου μέσω ενός οργανωμένου επιχειρηματικού πλαισίου με συγκεκριμένους και αυστηρούς κανόνες λειτουργίας. Χρειάζεται η υιοθέτηση καινοτόμων μεθόδων παραγωγής, και εξειδικευμένων υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας, παράλληλα με την προστασία των εργαζομένων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Η Ολυμπιακή, μετά από πολλές δεκαετίες διέκοψε τις πτήσεις της για τον γενέθλιο τόπο σας, την Κοζάνη. Με γνώμονα την ενασχόληση σας με τα ευρωπαϊκά θέματα πως βλέπετε την αναγκαστική συρρίκνωσή και ιδιωτικοποίησή της; Πως αντιδράτε στο κοινό αίσθημα που θεωρεί ότι οι εργαζόμενοι της θεωρούν τον εαυτό τους ‘παιδιά ενός ανώτερου θεού’ σε σχέση με τις άλλες ιδιωτικές εταιρείες;
Η Ολυμπιακή είναι μια πονεμένη ιστορία που ξεκινά από την εποχή που την κρατικοποίησε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Οι τελευταίες προσπάθειες της Κυβέρνησης Σημίτη είχαν δημιουργήσει τις συνθήκες και ένα κλίμα συναίνεσης μεταξύ των εργαζομένων για την μετάβαση της στον ιδιωτικό τομέα, με μια σειρά από ρυθμίσεις που απαντούσαν στα προβλήματα που αντιμετώπιζε με την Ε.Ε. σε θέματα χρεών και αθέμιτου ανταγωνισμού. Δυστυχώς το 2004 η Κυβέρνηση αντί να συνεχίσει την προσπάθεια, επέλεξε και εδώ την καταγγελία των χειρισμών του ΠΑΣΟΚ, και με επαναλαμβανόμενες δηλώσεις για «κλείσιμο» της εταιρείας συνέβαλε στην περαιτέρω απαξίωση της. Τέσσερα χρόνια μετά επιχειρεί να διασώσει «το όνομα και τους κύκλους» και να «διασφαλίσει τους εργαζόμενους» Ίδωμεν…
Ως Μακεδόνισσα ποιες είναι οι απόψεις σας για το νέο αγωγό Μπουργάς-Αλεξανδρούπολη; Σε ποια σημεία στέκεστε ανήσυχη και σε ποια αισιόδοξη;
Το ΠΑΣΟΚ ήταν ανέκαθεν υπέρ της κατασκευής του αγωγού και οι μεγάλες προσπάθειες των κυβερνήσεων του κατέληξαν στη μονογραφή της συμφωνίας το 2003, στο πλαίσιο του ενεργειακού σχεδιασμού που είχε καταρτίσει. Είναι θετικό ότι στον τομέα αυτό η Κυβέρνηση συνέχισε την ίδια πολιτική. Ο αγωγός, πέραν της προφανούς οικονομικής του σημασίας, αλλάζει την γεωστρατηγική της ευρύτερης περιοχής της νότιας Βαλκανικής και αναβαθμίζει τον ρόλο και την σημασία της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή. Οι ανησυχίες μου εστιάζονται στο ότι η ελληνική ενεργειακή πολιτική κινδυνεύει να εξευτελιστεί και να καταστούμε απλώς διαχειριστές αγωγών χωρίς να απολαμβάνουμε ούτε να αξιοποιούμε τα πολιτικά οφέλη. .
Εάν αναλαμβάνατε υπουργός ναυτιλίας ποιες ριζοσπαστικές κινήσεις θα επιθυμούσατε να ολοκληρώστε; Θεωρείτε ότι οι Βρυξέλλες θα αφήνουν περιθώρια ουσιαστικών κινήσεων σε υπουργούς κρατών μελών όπου υπάρχει εξειδικευμένη ευρωπαϊκή πολιτική;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πλαίσιο λειτουργίας της Ε.Ε. δίνει σε κάθε χώρα-μέλος την δυνατότητα συνδιαμόρφωσης των ευρωπαϊκών πολιτικών. Αυτό βέβαια προϋποθέτει γνώση των ελληνικών και ευρωπαϊκών δεδομένων, και διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας. Επομένως περιθώρια πάντα υπάρχουν. Σε ένα τομέα που η Ελλάδα είναι από τις κυρίαρχες δυνάμεις της Ευρώπης, πρέπει να έχουμε και τον αντίστοιχο ρόλο. ε ότι αφορά το πρώτο σκέλος, νομίζω ότι ο καθένας από εμάς θα ήθελε μια ναυτιλία πρωτοπόρο και καινοτόμα. Μια ναυτιλία πρώτη σε περιβαλλοντική συνείδηση, πρώτη σε επίπεδο παρεχομένων υπηρεσιών και πρώτη σε ασφάλεια. Για να επιτευχτεί όμως αυτό σε στέρεες βάσεις, δεν αρκεί η δράση σε μεμονωμένους τομείς. Απαιτείται συντονισμός και δημιουργία ενός συνολικού δικτύου με όλες τις δράσεις του κλάδου (επιχειρήσεις, λιμάνια, Διοίκηση, Τουρισμός, Παιδεία, Πολεμικό Ναυτικό, κλπ) αλλά και συνέργιες με την οικονομία (προστιθέμενη αξία με την κοινωνία (απασχόληση, ναυτότοποι, ναυταθλητισμός διάσωση, κλπ), αλλά και τον πολιτισμό ( μουσεία, ναυτική τέχνη κλπ.)
Ως σημαντικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ ποια λάθη απέναντι στην επιχειρηματική κοινότητα θα θέλατε τα κόμμα σας να αποφύγει στο μέλλον; Ποιες θέσεις- ρίσκα θα θέλατε επίσης να παίρνατε απέναντι στους εργαζομένους του δημοσίου κυρίως τομέα;
Υπάρχει ανάγκη αποποινικοποίησης και υποστήριξης της επιχειρηματικότητας. Αυτό απαιτεί καθαρούς και σταθερούς όρους από το κράτος και μακροπρόθεσμο επιχειρηματικό σχέδιο από τους επιχειρηματίες. Όσον αφορά το θέμα των εργαζομένων, χρειάζονται καλύτερες συνθήκες ασφάλειας στον ιδιωτικό τομέα και μεγαλύτερες δυνατότητες ευελιξίας στο Δημόσιο