ΑΝΝΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΝΑΣήμερα 8 του Μάρτη δε θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερο συνδυασμό χώρου και χρόνου για να τιμήσουμε την Μελίνα Μερκούρη. Βρισκόμαστε στο Ευγενίδειο, ένα Ίδρυμα που πάνω από μισό αιώνα έχει ταυτίσει τη δράση του, τους σκοπούς του και τις πράξεις του με την Εκπαίδευση. Και μάλιστα με δυνατότητα προσαρμογής στις ανάγκες της κάθε εποχής. Από την Τεχνολογική Εκπαίδευση της δεκαετίας του ’50 μέχρι τον μικρό πρίγκιπα που είναι πραγματικά ένα ζωντανό παράδειγμα πως αλλάζει ο τρόπος εκπαίδευσης και πόσα παιδιά μπορούν να διδαχθούν με διαφορετικό τρόπο σημαντικά πράγματα.
Σήμερα είναι η μέρα της γυναίκας. Ίσως δε θα μπορούσαμε να βρούμε πιο λαμπρό σύμβολο για το τι σημαίνει η γυναικεία παρουσία και το τι μπορεί να πετύχει η γυναίκα από τη Μελίνα Μερκούρη. Η Μελίνα Μερκούρη, η απόλυτη γυναίκα, η απόλυτη Ελληνίδα, ένα σύμβολο διαχρονικό για τον ελληνισμό.
Η πολιτική και η θέση ενός Υπουργού έχουν πολλές φορές υποχρεώσεις που είναι ουσιαστικές αλλά θετικές. Για μένα η σημερινή ημέρα έχει μια πολύ ιδιαίτερη προσωπική σημασία. Το 1985 όταν ορίστηκα Νομάρχης Καστοριάς -ήμουν 25 χρονών- έκανα μία τεράστια προσπάθεια για να ενταχθεί η πόλη στην UNESCO. Έδωσα λοιπόν μια συνέντευξη στην τότε ΕΤ3. Την επόμενη ημέρα χτύπησε το τηλέφωνο και ήρθε η γραμματέας μου να μου πει ότι με ζητάει η Μελίνα Μερκούρη. Μπορείτε να φανταστείτε τον πανικό. Ήμουν κοριτσάκι στην Καστοριά και ήθελε να μιλήσει μαζί μου η Μελίνα Μερκούρη. Μου είπε λοιπόν στο τηλέφωνο με τη φωνή της και με τον τρόπο της: «Αγάπη μου, σε είδα χτες στην τηλεόραση. Είσαι γεννημένη ή για το θέατρο ή για την πολιτική. Θα έρθεις κοντά μου να σε γνωρίσω και θα σου πω». Μου έβαλε λοιπόν ραντεβού 4 Γενάρη του 1986 στο σπίτι της. Μια μέρα που δε ξεχάσω ποτέ. Γιατί από εκείνη την ημέρα δεν έκοψα ποτέ τη σχέση μου με τη Μελίνα.
Είχα αυτό το πολύ μεγάλο δώρο να είμαι ανάμεσα στους ανθρώπους της γενιάς μου που βρέθηκαν κοντά της. Θεωρώ ότι ένα από τα μεγαλύτερα πράγματα που κέρδισα και απόλαυσα στην πολιτική ήταν ότι βρέθηκα κοντά στην Μελίνα Μερκούρη. Γιατί η Μελίνα για όσους τη γνώρισαν και για όσους την έζησαν, γιατί οι νέες γενιές που τη βλέπουν και τη ζουν μέσα από την ιστορία της, δεν ήταν κοινός άνθρωπος. Η Μελίνα δε θύμιζε τίποτε από αυτό που ξέρουμε γύρω μας. Η Μελίνα ήταν μια δύναμη της φύσης. Ήταν ένας άνθρωπος με τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά από αυτά των κοινών ανθρώπων. Έγραψε ιστορία στο χώρο της τέχνης. Έγραψε ιστορία στο χώρο της αντίστασης. Έγραψε ιστορία στην πολιτική, έγραψε ιστορία στον πολιτισμό. Τη θυμόμαστε για τα μεγάλα οράματα που δεν ήταν οράματα χωρίς βάση και θεμέλια. Γιατί όλα υλοποιήθηκαν ή υλοποιούνται. Το Μουσείο της Ακρόπολης, η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, το πρόγραμμα που άλλαζε τη λογική των σχολείων, το μεγάλο όραμα για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα. Όλα έγιναν οράματα του ελληνικού λαού. Ο πολιτισμός μας είναι το ατομικό, το δημιουργικό εργαλείο της Ελλάδας. Το πυρηνικό όπλο της Ελλάδας. Το είχε αναλύσει και το είχε θέσει με όλους τους τρόπους. Η Μελίνα δεν είχε σύνθετο λόγο ούτε διανοουμενίστικο. Ήταν μια ενεργή μια διανοούμενη της πράξης. Αυτά που οραματιζόταν μπορούσε να τα κάνει απλά και να τα κάνει όλα για τον κάθε Έλληνα. Τι ποιο σημαντικό αυτό που θέτεις ως στόχο να γίνεται στόχος του κάθε Έλληνα. Η Μελίνα αυτό το πέτυχε. Και είναι ζωντανά όλα αυτά τα οράματα σήμερα. Ευχαριστώ τον Σπύρο για την αναφορά του στο Νέο Σχολείο.
Το όραμα για το Νέο Σχολείο, για τη μεγάλη αλλαγή που πρέπει να γίνει στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, συνδέεται με όλα τα μεγάλα θέματα της εποχής μας. Το ψηφιακό σχολείο, την αλλαγή των προγραμμάτων σπουδών, συνδέεται προφανώς με τις νέες παιδαγωγικές μεθόδους με τον νέο ρόλο του εκπαιδευτικού. Όλα αυτά συνδέονται μεταξύ τους με χρονοδιαγράμματα, με προδιαγραφές, κονδύλια, ώστε να γίνουν πράξεις και να μη μείνουν στα λόγια. Προφανώς συνδέονται και με μια αλλαγή που έχει σχέση με τον πολιτισμό μας και την ένταξή του στο Νέο Σχολείο.
Χαίρομαι που ένας από τους βασικούς συνεργάτες αυτή της μεγάλης προσπάθειας είναι ο Νίκος Παϊζης, που είναι ο άνθρωπος που υπήρξε η ψυχή του προγράμματος Μελίνα και είναι βέβαια στο Ίδρυμά της, το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη.
Κυρίες και κύριοι, ζούμε μια πολύ δύσκολη εποχή. Είναι πράγματι μια από τις πιο δύσκολες στιγμές που περνάει η πατρίδα μας. Ζήσαμε όλοι τις προηγούμενες ημέρες επιθέσεις ανοίκειες και ανιστόρητες. Δεν προσβάλλουν εμάς. Καθόλου. Προσβάλλουν τα υποκείμενα της προσβολής, αυτούς που τα εξέφεραν. Αυτούς που τόλμησαν να βάλουν στο στόμα τους τον Παρθενώνα. Ως απάντηση μπορούμε να παίξουμε ή να στείλουμε το βίντεο όπου η Μελίνα Μερκούρη μιλάει στον κύριο Wilson. Λέει πολλά, λέει για τον Παρθενώνα. Τελειώνει με το ερώτημα «κύριε Wilson υπάρχουν πολλοί Παρθενώνες;». Θα βάλω και εγώ το ερώτημα: Υπάρχουν πολλές γυναίκες σαν τη Μελίνα Μερκούρη; Υπάρχει ένας Παρθενώνας υπάρχει μία Μελίνα Μερκούρη. Και σήμερα δεν την καλούμε κοντά μας. Σήμερα προσφεύγουμε στην ολοζώντανη μνήμη της.
Σας ευχαριστώ.