“Βρίσκεται η Δημοκρατία σε κρίση;”

Ανταπόκριση από την ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο:
H «Δημοκρατία στην Ευρώπη» ήταν το θέμα της ετήσιας συνδιάσκεψης των μέλλων του έγκριτου βρετανικού think tank Chatham House, σήμερα το πρωί. Βασικός ομιλήτής στην πρώτη ενότητα με θέμα «Is European Democracy in Crisis?», ήταν η πρώην υπουργός κ. Αννα Διαμαντοπούλου.

Η κ. υπουργός αρχικά διέκρινε την κρίση της Δημοκρατίας σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Στο πρώτο επίπεδο, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δημιουργούν επικίνδυνες ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου που αποσταθεροποιούν την κοινωνική και οικονομική ισορροπία και απειλούν την ενότητα της ΕΕ. Σε εθνικό επίπεδο, οι χώρες που πλήττονται περισσότερο από την οικονομική κρίση αντιμετωπίζουν και τα μεγαλύτερα προβλήματα σε θέματα Δημοκρατίας, τόνισε η κ. Διαμαντοπούλου.

Με την υπογράμμιση ότι η κρίση είναι παγκόσμια, ευρωπαϊκή αλλά και εθνική, η κ. υπουργός αναφέρθηκε ακολούθως στην υπογραφή του μνημονίου της Ελλάδας με την τρόϊκα το 2010, που προέβλεπε διαρθρωτικές αλλαγές και μέτρα λιτότητας, με την ελληνική κυβέρνηση να μη διαθέτει εναλλακτικές, ούτε περιθώρια διαπραγμάτευσης. Υπήρξαν λάθη και από τις δύο πλευρές, υπογράμμισε η κ. Διαμαντοπούλου. Το μνημόνιο έθετε μη ρεαλιστικούς στόχους και ανέφικτο χρονοδιάγραμμα ως προς την πραγματοποίησή τους. Προέβλεπε σύντομη θεραπεία, που δεν ενδείκνυται σε περιπτώσεις κρατών, με αποτέλεσμα τη δραματική αύξηση της ανεργίας. Παράλληλα, οι συχνές δηλώσεις ευρωπαίων ηγετών ότι η Ελλάδα αναμένεται να βγει από το ευρώ, επέτειναν την κρίση. Από την άλλη, η ελληνική κυβέρνηση ήταν απρόθυμη να εφαρμόσει το μνημόνιο και ανέβαλε τις δύσκολες αποφάσεις. Ταυτόχρονα το μνημόνιο θεωρήθηκε όχι εθνικό σχέδιο αλλά ένα σχέδιο που επιβλήθηκε από τους ξένους. Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης ήταν εναντίον του σχεδίου σωτηρίας,καθώς επίσης και οι συνδικαλιστικές ενώσεις και τα ΜΜΕ.

Ακολούθως η κ. Διαμαντοπούλου παρουσίασε τα στοιχεία για τη δραματική αύξηση της ανεργίας, κυρίως στους νέους, αλλά και τα στοιχεία της σημαντικής δημοσιονομικής προσαρμογής που έχει επιτύχει η χώρα μας μέχρι σήμερα.  

Αναφορικά με τα προβλήματα Δημοκρατίας στην Ελλάδα, η κ. υπουργός υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει νομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος, υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης από την πλευρά των πολιτών ενώ παράλληλα οι διαρθωτικές αλλαγές απαιτούν χρόνο και η λιτότητα γεννά απελπισία. Την ίδια ώρα, υπάρχει πρόβλημα στις δημοκρατικές διαδικασίες. Τα μέλη του κοινοβουλίου πρέπει να ψηφίσουν αυτό που τους υπαγορεύουν τα κόμματά τους, ειδάλλως απειλούνται με διαγραφή. Δεν υπάρχει χρόνος για τη δημιουργία της ελάχιστης συναίνεσης με τους πολίτες.

Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί και η ενίσχυση του λαϊκισμού και του εθνικισμού. Σε όλη την Ευρώπη παρατηρείται αύξηση του εθνικισμού. Οι δηλώσεις των βορειοευρωπαίων για τους Ευρωπαίους του Νότου δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουν την περηφάνεια των τελευταίων. Από την άλλη, η αυξανόμενη ανεργία αποτελεί το προσφορότερο έδαφος για την άνθηση του λαϊκισμού, υπογράμμισε η κ. Διαμαντοπούλου.

Η κρίση είναι υπαρκτή και είναι επικίνδυνη. Όχι μόνον επειδή είναι οικονομική κρίση, αλλά επειδή δημιούργησε ένα τεράστιο πρόβλημα σε εθνικό επίπεδο. Η οικονομική σταθερότητα αποτελεί προαπαιτούμενο για τη Δημοκρατία. Προς τούτο, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί πρέπει να διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο. Το ζήτημα είναι τί είδους ρόλο και τί είδους παρέμβαση, κατέληξε η κ. υπουργός.

Ακολούθως η κ. Διαμαντοπούλου απάντησε σε ερωτήσεις των παρισταμένων.

Σε ερώτηση για ομοιότητες μεταξύ Ελλάδας και Αργεντινής, η κ. υπουργός υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι εντελώς διαφορετική περιπτωση από την Αργεντινή, καθώς δεν διαθέτει δικό της ξεχωσιστό νόμισμα. Τόνισε ότι το πρόγραμμα της Ελλάδας δεν έλαβε υπόψιν τις πραγματικές παραμέτρους και ότι προχώρησε χωρίς πολιτική για ανάπτυξη.

Σε ερώτηση για το πρόβλημα της μετανάστευσης των νέων, η κ. Διαμαντοπούλου τόνισε ότι πρόκειται για τεράστιο πρόβλημα που οφείλεται στην υψηλή ανεργία και υπογράμμισε ότι οι νέοι δεν εμπιστεύονται το πολιτικό σύστημα και αυτός είναι ο λόγος που δεν συμμετέχουν στα κοινά.

Αναφορικά με το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, η κ. υπουργός υπογράμμισε ότι δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα και τόνισε ότι σε μία τέτοια περίπτωση θα προέκυπτε οικονομική και κοινωνική καταστροφή.

Καταλήγοντας η κ. Διαμαντοπούλου υπογράμμισε ότι χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη με ενισχυμένους θεσμούς. Η αρχιτεκτονική του ευρώ υπήρξε προβληματική, ενώ μέχρι τώρα δεν διαθέταμε κοινή οικονομική πολιτική και ισχυρούς μηχανισμούς ελέγχου. Χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη και οικονομική ένωση με κοινούς πολιτικούς στόχους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Με την οικονομική ανάπτυξη της Ανατολής, τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να μείνουν ενωμένα με ένα διαφορετικό και πιο οργανωμένο τρόπο.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στην ιστοσελίδα του Chatham House:

http://www.chathamhouse.org/events/view/187367

H ατζέντα της συζήτησης είναι διαθέσιμη στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://www.chathamhouse.org/sites/default/files/public/Meetings/180113agenda.pdf