Η οικονομική και πολιτική κρίση της δεκαετίας 2009-2019 επέδρασε καταστροφικά στις υπηρεσίες Υγείας. Με εξαίρεση τις μεταρρυθμίσεις της σύστασης του ΕΟΠΥΥ και την επιτυχή λειτουργία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, κάθε άλλη προσπάθεια προσαρμογής των υγειονομικών δομών στις σύγχρονες ανάγκες των ανθρώπων και της επιστήμης ανακόπηκαν ή ματαιώθηκαν καταλείποντας το ΕΣΥ σε μια τριπλή κρίση ποσοτικής και ποιοτικής έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού-υποχρηματοδότησης και διοικητικής δυσπραγίας. Η πανδημία επιδείνωσε την κατάσταση. Οι αποσπασματικές, αναχρονιστικές και προκλητικά πελατειακές πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας έχουν φέρει το τομέα της Υγείας στο ναδίρ. Αποτέλεσμα:
α. Αύξηση της νοσηρότητας και της πολυνοσηρότητας: το 50% των πολιτών πάσχει από μία χρόνια νόσο, για τις χρόνιες παθήσεις δαπανάται το 90% των συνολικών δαπανών υγείας.
β. Έλλειψη ολοκληρωμένου εθνικού προγράμματος πρόληψης.
γ. Χειροτέρευση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας.
δ. Κατακερματισμός των υπηρεσιών: οι ασθενείς βιώνουν αρνητικές εμπειρίες στην παροχή των υπηρεσιών.
ε. Αύξηση των δαπανών υγείας
στ. Τα νοικοκυριά υποχρεώνονται να αυξήσουν σημαντικά τις ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία, με άμεςη σνέπεια την αύξηση των ανισοτήτων στην παροχή και πρόσβαση των υπηρεσιών.
Το νέο ΕΣΥ ξεκινά από ένα κεντρικό χαρακτηριστικό: οργάνωση και διοίκηση όσο πιο κοντά στον πολίτη, με:
- Ενοποίηση υπηρεσιών ΕΣΥ – πρωτοβάθμιας, κοινωνικών υπηρεσιών – πρόνοιας σε έναν οργανισμό. Ανεξάρτητη διοικητική δομή εποπτευόμενη από το Υπουργείο Υγείας. Με Γενικό Διευθυντή και Εθνικό Ιατρικό Διευθυντή.
- Ολιγομελές σχήμα διοίκησης για τις 9 Υγειονομικές περιφέρειες με εποπτικό ρόλο.
- Στιβαρή διοίκηση νοσοκομείων: Διοικητής και συμβούλιο διοίκησης με μέλη επικεφαλής των κρίσιμων ιατρικών διευθύνσεων και των άλλων υπηρεσιών.
- Κοινωνικός έλεγχος από συμβούλιο υγείας στην Αυτοδιοίκηση
- Σύστημα αξιολόγησης υπηρεσιών και στελεχών. Διαδικασία κατάρτισης προϋπολογισμών.
- Επαρκής στελέχωση των μονάδων: η διοίκηση υπεύθυνη για τις προσλήψεις
- Ίδρυση κέντρων χρόνιων νοσημάτων για τις πιο σοβαρές χρόνιες παθήσεις. Εκπόνηση στρατηγικής αντιμετώπισης των 6 κύριων χρόνιων παθήσεων: καρκίνος, καρδιοαγγειακές παθήσεις – περιλαμβάνουν διαβήτη και αγγειακά εγκεφαλικά -, ψυχικές νόσοι, χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, άνοια, μυοσκελετικές παθήσεις. Οι πάσχοντες από σοβαρά χρόνια νοσήματα παρακολουθούνται από τα κέντρα χρονίων παθήσεων, όχι από τους προσωπικούς γιατρούς.
- Νέος νοσοκομειακός χάρτης. Συγχωνεύσεις νοσοκομείων, κλινικών, εμπλουτισμός κλινικών με νέες ειδικότητες για καλύτερη εξυπηρέτηση των ασθενών, ίδρυση κλινικών αριστείας.
- Επιστημονική διασύνδεση των κέντρων αριστείας με επαρχιακές κλινικές – Σύζευξη πρωτοβάθμιας με την δευτεροβάθμια περίθαλψη- κοινωνικές υπηρεσίες
- Νέος ρόλος του προσωπικού γιατρού. Πρωταρχικός στόχος προσωπικού γιατρού η πρόληψη και η προαγωγή υγείας των πολιτών.
- Επιδίωξη και θεσμοθέτηση της αλληλεπίδρασης των ασθενών με τους γιατρούς.
- Εκπόνηση εθνικού προγράμματος πρόληψης (από τρόφιμα, συμπεριφορές, συνθήκες διαβίωσης, ως εργαστηριακές εξετάσεις).
- Επαρκής χρηματοδότηση εξαντλώντας τα όρια της δημοσιονομικής αντοχής. Οι μεταρρυθμίσεις και οι νέες ιατρικές τεχνολογίες απαιτούν επενδύσεις στη δημόσια υγεία.
- Ο ΕΟΠΥΥ μετατρέπεται σε ανεξάρτητο οργανισμό, που εποπτεύεται από το Υπουργείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Διαχειρίζεται το σύνολο των πόρων του τομέα της Υγείας.
- Αποζημίωση υπηρεσιών: με τους ίδιους όρους στις δημόσιες δομές και στις ιδιωτικές με βάση την αξία της υπηρεσίας και την έκβαση, και όχι με βάση την ποσότητα των υπηρεσιών.
- Δημιουργία συνθηκών καριέρας για το προσωπικό του ΕΣΥ – ανάδειξη ταλέντων – αξιοκρατία και αξιολόγηση. Σύστημα εκπαίδευσης, μετεκπαίδευσης του προσωπικού. Μείωση της σπατάλης έχουμε όταν υπάρχουν επιβραβεύσεις στο προσωπικό που παρέχει τις σωστές υπηρεσίες. Εκπόνηση σχεδίου εκμετάλλευσης της τεχνολογίας και εμπλουτισμό του ΕΣΥ με άλλους επιστήμονες.
- Απαγόρευση ιδιωτικής εργασίας εκτός ΕΣΥ στο προσωπικό. Η άσκηση ιδιωτικού έργου εντός ΕΣΥ ωφελεί το ΕΣΥ, ενώ αντίθετα η άσκηση εκτός ΕΣΥ ωφελεί τον ιδιωτικό τομέα.
- Νέα μισθολογική πολιτική που λαμβάνει υπόψιν τις ευθύνες της θέσης, και την αποδοτικότητα της μονάδας. Κίνητρα μισθολογικά, επιστημονικά, κοινωνικά. Εξασφάλιση bonus στο προσωπικό από την μείωση της σπατάλης και την αύξηση της αποδοτικότητας.
- Αναβάθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας που προσφέρει το ΕΣΥ για όλους και ιδιαίτερα για τους νέους.
ΑΝΝΑ